Rode Bordeaux. Haut-Médoc, Frankrijk
De wijnen van Margaux vormen om zo te zeggen een koninklijke familie. Zowel de Grands Crus als de nederigste wijngaarden bezitten dezelfde karaktertrekken.
Niet één gemeente in de Bordeaux, noch in de Médoc, bezit een dergelijk scala aan gelijksoortige wijnen.
De Margauxwijnen ontlenen hun pracht aan de overvloed aan zon die hun in de zomer is toebedeeld. In goede wijnjaren kunnen de beste crus uit de wat noordelijker gelegen goede districten, zoals Saint-Estèphe en Pauillac, zichzelf nog weleens overtreffen, al zal het in elk geval een hele tijd duren voor ze op dronk zijn. Maar in Margaux zal de sterke zon de subtiele deugden van de wijn, die nog in de wijnstok te sluimeren lagen, reeds hebben gewekt. In zulke jaren zullen alle andere wijngaarden in de Médoc waarschijnlijk door die van Margaux worden voorbijgestreefd. Hun wijnen zijn de vrouwelijkste, elegantste en meest verfijnde van allemaal. In minder goede jaren zullen een vermetele Saint-Estèphe of een typische Pauillac echter beter zijn.
De naam Margaux is afgeleid van Marojallia, zoals het werd genoemd door Ausonius, de Latijnse dichter uit de 4de eeuw aan wie Château-Ausone in SaintEmilion zijn naam te danken heeft.
Het eigenlijke dorp Margaux ligt op ongeveer 30 km ten noordwesten van Bordeaux. Het is een rustig, bijna ingedut dorpje.
Maar dan de wijn! In het gistseizoen ruikt men die overal. Hoge châteaux met puntdaken verheffen zich midden in het dorp en overal vindt men tussen huizen en winkels kleine lapjes grond waar wijnstokken op staan. Daaromheen is het een en al wijnstok: een kalme oceaan, bruin in de winter, groen in de zomer, waar altijd een licht briesje waait. Hier en daar ligt in de verte een château dat als het ware wordt omgeven door schuimkoppende golven, zijn park.
5 Dorpen, en niet één, hebben recht op de Appellation d’Origine Margaux. Ongeveer 25 jaar daarvoor dacht men nog dat alle wijnen uit één wijngaard kwamen: de Margaux. Deze 5 gemeenten zijn Margaux, Arsac, Soussans, Cantenac en Labarde. Ze produceren gelijkwaardige wijnen op een bodem die overal licht en kiezelachtig is.
In de jaren ’20 spande de burgemeester van Margaux in hoogst eigen persoon een proces aan tegen een wijnbouwer uit Soussans. Deze man bezat een stuk land langs de Gironde waarvan de bodem, bestaande uit modderige aanslibsels, niet de echte Margaux-grond was, zodat zijn wijnen dus geen recht hadden op de benaming Margaux. Het proces werd gevoerd en gewonnen door de burgemeester van Margaux, al had dat niet het resultaat dat hij ervan had verwacht. De rechter besliste dat niet alleen de wijn uit deze wijngaard, maar geen enkele wijn uit Soussans de benaming Margaux mocht dragen. In enkele jaren tijds werd de naam Margaux vervolgens door soortgelijke rechterlijke uitspraken ontzegd aan de gemeenten Arsac, Labarde en Cantenac. Grote consternatie, want er was maar één belangrijke wijngaard, met daaromheen een paar kleintjes, die al zijn wijnstokken op het grondgebied van Margaux zelf had.
Alle andere lagen daarentegen in het gebied van de uitgestoten gemeenten. Het hoefde maar een haartje te schelen of een hele wijngaard verloor zijn recht op de benaming, alleen omdat een gedeelte van zijn wijn niet uit de toegestane zone kwam. Margaux verkeerde bijna in staat van burgeroorlog, aangezien een paar kleine wijnboeren, wier percelen veilig binnen de grenzen van de gemeente lagen, er belang bij dachten te hebben zich tegen elke nieuwe verandering te verzetten. Tot na de Tweede Wereldoorlog viel hier niets tegen te doen. Zelfs toen men het systeem van de appellation d’origine contrôlée had ingesteld waren de autoriteiten nog verplicht zich aan de rechterlijke vonnissen te houden. Maar in 1953 kreeg iemand een briljant idee: als Margaux dan niet kon betekenen wat het eigenlijk zou moeten, waarom was er dan eigenlijk nog Margaux? Met deze vraag kon men uit de voeten.
En zo werd de herkomstbenaming Margaux, omdat hij toch niet met zijn wettige grenzen overeenkwam, geheel afgeschaft. Zelfs de wijnen uit de gemeente zelf verloren het recht op de benaming. Opnieuw grote consternatie. De wijnboeren uit Margaux, die zich tot dan toe tegen elke verandering hadden verzet, moesten tot de conclusie komen dat ze hun wijnen niet konden verkopen, omdat hun de benodigde documenten om ze onder de naam Margaux te exporteren werden geweigerd. Ze eisten dat er een beslissing werd genomen, waarop het INAO met de suggestie kwam dat het hele probleem nog eens opnieuw moest worden bekeken.
Daaruit kwam in 1954 een nieuwe regeling voort, volgens welke Margaux een verzamelnaam is voor de wijnen van Margaux, Soussans, Arsac, Cantenac en Labarde, maar alleen wanneer ze afkomstig zijn van wijnstokken die op een bepaalde door het INAO goedgekeurde bodem zijn gekweekt en de typische Margaux-kemnerken hebben. Verder moet de produktie zich beperken tot 40 hl/ha en de druiverassen, snoei-, kweek- en vinificatiemethodes zijn nauwkeurig geregeld om een zo hoog mogelijke kwaliteit te garanderen. Bovendien moeten de wijnen een test kunnen doorstaan: een blinde proeverij. Een gebied van ongeveer 1000 ha, waarop jaarlijks 4 miljoen flessen worden geproduceerd, heeft op het ogenblik recht op de Appellation Margaux.
In het algemeen draagt de voornaamste cru van een distria niet alle kenmerken van de hem omringende wijnen tot de graad van perfectie in zich, maar bezit hij veeleer een geheel eigen klasse. In het distria Margaux is dat echter wel het geval, en zo is de Château-Margaux het prototype van de Margauxwijnen.
Classificatie van Margaux 1855
Premier Grand Cru
Château-Margaux
Deuxièmes Grands Crus
Château-Rausan-Ségla
Château-Rauzan-Gassies
Château-Lascombes
Château-Durfort-Vivens
Château-Brane-Cantenac
Troisièmes Grands Crus
Château-Kirwan
Château-d’Issan
Château-Giscours
Château-Malescot-Saint-Exupéry
Château-Boyd-Cantenac
Château-Cantenac-Brown
Château-Palmer
Château-Desmirail
Château-Ferrière
Château-Marquis d’Alesme
Quatrièmes Grands Crus
Château-Prieuré-Lichine
Château-Pouget
Château-Marquis de Terme
Cinquièmes Grands Crus
→ Château-Dauzac
→ Château du Tertre
