Wijn & drank Encyclopedie

Jan Zellenrath (1979)

Gepubliceerd op 04-05-2021

Campanië

betekenis & definitie

Rode en witte wijnen. Zuidwest-ltalië

De wijnen van Campanië zijn de ziel zelve van deze zonovergoten provincie, waar zij worden geproduceerd. Nergens anders is de wijnstok zo overvloedig aanwezig als in de omgeving van Napels, de hoofdstad van Campanië. Zonder zijn wijnen zou de stad veel van zijn vrolijkheid verliezen. Stranden en eilanden Sorrente, Capri, Ischia - zijn van zulk een legendarische schoonheid dat het al lustoorden waren in de Oudheid.

De hele kust langs de baai van Napels zou het paradijs op aarde kunnen zijn en zo wordt deze ook in de Napolitaanse mythologie voorgesteld.

Grote wijnen

Lacrima Christi (traan van Christus) is een licht goudkleurige vrij droge of enigszins zoete wijn, bereid met aan de zuidkant van de Vesuvius gekweekte druiven. Het verhaal dat men over deze wijn vertelt zou verzonnen kunnen zijn om zijn rivaal uit Latium Est, Est, Est de loef af te steken, maar de Napolitanen zweren dat het waar is gebeurd. Zij vertellen dat toen Lucifer in ongenade viel, hij samen met zijn metgezellen met zoveel lawaai op aarde arriveerde, dat de grond instortte en op deze plaats de baai van Napels ontstond. De onttroonde engel begreep onmiddellijk dat hij zich vlak bij zijn verloren paradijs bevond. Daarom stuurde hij demonen naar Napels en omstreken. De stad werd aldus een bolwerk van het kwaad.

Toen de Verlosser naar de aarde keek en zijn paradijs op aarde zo zag weggezakt in zonde, kromp zijn hart ineen en begon hij te wenen. Eén traan viel op de Vesuvius. Op deze plaats ontsproot een wijnstok die welig tierde en waaruit een hele wijngaard ontstond. Ieder jaar ontstaat uit zichzelf een nieuwe traan in de kuip waar de wijn gist, om de wijnbouwer te herinneren aan de heerlijkheid die hem wacht in het paradijs. Dit alles is natuurlijk heel lang geleden gebeurd. Inmiddels heeft men Greco en Fiano geplant om de originele wijnstokken te vervangen, maar de legende bestaat nog steeds en men vertelt deze iedere keer opnieuw bij elk glas Lacrima Christi. Voor de goede orde zij vermeld dat deze wijn niets te maken heeft met de Spaanse Lacrima Christi (→ MALAGA), behalve dat de Italianen en Spanjaarden elkaar wederzijds van plagiaat beschuldigen.

Wijnen

Falemo (volledig Falerno di Lazio). Dit is eveneens een wijn waarvan de geschiedenis heel ver teruggaat. Door de Romeinen werd hij Falernum genoemd en zij schijnen hem als een van de wereldwonderen te hebben beschouwd. Helaas weten we niet met welke druiven hij in die tijd werd gemaakt en we hebben slechts een vage voorstelling van de smaak van toen. De Falerno van tegenwoordig is afkomstig uit Campi Flegrei, Capoue, Sessa Aurunca en Mondragone. Hij wordt bereid uit de Falanghindruif en heeft over het algemeen een goudgele kleur.

Het is een redelijk krachtige, halfdroge wijn die veel wordt geëxporteerd. Men maakt ook rode Falemo, vooral uit de Aglianico-druif, die vrij aangenaam is.

Capri. Deze witte wijn is representatiever voor Campanië dan de Lacrima Christi en de Falerno. De Capri-Bianco wordt gemaakt met Greco- en Falanghina-druiven die op het eiland worden verbouwd. Er ontstaat een witte, koppige, droge (soms halfdroge) wijn, die uitstekend past bij visgerechten van de baai. Men kan hem ook drinken bij een sandwich als aperitief op een door wijnranken overschaduwd terras. Deze verrukkelijke wijn vindt men nergens anders dan op Capri, want de geringe produktie is al nauwelijks voldoende voor de bewoners van het eiland.

Men importeert dus soortgelijke wijn en brengt die op de markt met het etiket Capri. Hetzelfde geldt voor een wijn die er veel op lijkt, van het buureiland Ischia, die gedeeltelijk wordt verkocht onder de naam Arturi. Capri produceert ook rode wijn en rosé, maar in nog kleinere hoeveelheid dan de witte wijn.

Ischia. De witte wijnen (Ischia Bianco) en de rode (Ischia Rosso), die volledig op het eiland worden geproduceerd, hebben een Doe verworven. De witte Ischia wordt gemaakt met Forastera- en Biancolella-druiven. Hij heeft een goudachtige strokleur met een teer bouquet en een aangename smaak. Een deel van de wijn, dat in een van de beste districten van het eiland wordt geproduceerd, mag aanspraak maken op de naam Ischia Bianco Superiore. Deze wijn blijft langer op fust om body en smaak te verwerven.

De rode wijn kan uit elk deel van het eiland afkomstig zijn; deze wordt bereid uit Guarnaccia, Piedirosso (per’e Palummo) en Barbera. Hij is wat droog en heeft een smaak die in de verte aan tannine doet denken.

Greco di Tufo. Witte DOC-wijn uit de regio van Avellino. Bereid met Greco di Tuffo en Coda di Volpe. Het is een droge, goudgele wijn, maar met deze appellation kan men eveneens een parelende wijn uit dezelfde streek aanduiden.

Taurasi (DOC). Sterke en krachtige rode wijn bereid uit Aglianico-, Piedirosso-, Barbera- en Sangiovese-druiven. Als de wijn nog jong is, is hij vaak te wrang. Hij mag pas na 3 jaar worden verkocht.

Eenvoudige wijnen

Conca. Vervaardigd uit Sangiovese-, Canaiolo- en Malvasia-druiven, op de heuvels die uitkijken op de baai van Sorrento. Deze wijn is rood, vrij eenvoudig en meestal met een flink alcoholgehalte. Typisch Italiaans gaat hij goed samen met deegwaren en andere lokale schotels, maar hij valt meestal tegen bij subtielere gerechten.

Fiano di Avdlino. Licht, wit, een vleugje bloemig, gemaakt uit druiven uit Fiano die op ongeveer 50 km ten oosten van Napels groeien.

Gragnano. De eenvoudigste van de rode wijnen uit Campanië, afkomstig uit de streek van Amalfï op het schiereiland tussen Napels en Sorrento. Van een lichte samenstelling, maar rijk en diep van kleur. Zijn meest opvallende bekoring is zijn frisheid en zijn bouquet, dat doet denken aan viooltjes en verse aardbeien. Dit zijn duidelijk karakteristieken van de jonge wijn en daarom moet de Gragnano vrij snel worden gedronken. Hij wordt traditioneel gemaakt van Jaculillo-, Piede di Palumbo- en Aglianico-druiven. Soms blijkt hij ook ‘frizzante’ (sprankelend) te zijn, maar het valt niet te zeggen of dit de bedoeling of toeval is.

Ravello. Deze rijkbloeiende plaats aan de Amalfikust geeft zijn naam aan de hier gemaakte rode, witte en roséwijnen. De aantrekkelijkste is de rosé. De witte komt van Greco- en Fiano-druiven, de rode en de rosé van Aglianico-druiven. Salopaca (DOC). Uit dit stadje in het noorden van Campanië komen rode en roséwijnen onder die naam.

Druivesoorten: Mangiaguerra, Olivoto en Aleatico. De witte wijn wordt gemaakt met de Trebbiano- en de Malvasia-druif, de rode met de Sangiovese, Piedirosso en de Aglianico.

Vesuvio. Rode wijn op basis van de Aglianico-druif, maar ook witte wijn gemaakt uit diverse druivesoorten groeiend op de hellingen van de Vesuvius. Ofschoon niet erg bijzonder, kan hij bij een redelijke prijs toch aangenaam zijn. Deze wijn schijnt ook gebruikt te worden om tegen een behoorlijke prijs de produktie van het eiland Capri aan te vullen.