Kosten die betaald moeten worden om een transactie uit te voeren via een blockchain.
Om een netwerk in de lucht te houden, worden kosten gemaakt. Deze kosten worden gedragen door miners en nodes in een blockchainnetwerk. Om die kosten te compenseren worden transacties belast met fees of transactiekosten.
Afhankelijk van het type blockchain worden die uitgekeerd aan degenen die transacties verwerken: miners of nodes. Het eerste type is meestal (een afgeleide van) proof-of-work, in het tweede geval gaat het meestal om (een afgeleide van) proof-of-stake.
Bij een proof-of-work-systeem wordt energie gebruikt om het netwerk veilig te houden. Om de miners te betalen wordt een bloksubsidie uitgekeerd, maar krijgen de miners ook de betaalde fees aan het netwerk door gebruikers. Omdat dit een kwestie van vraag en aanbod is, zullen fees hoger zijn bij grote drukte en lager bij gering gebruik. Een hoge fee garandeert snellere opname in de (bitcoin)blockchain bij drukte, terwijl een lage(re) fee kan zorgen voor: (veel) later opgenomen worden in de blockchain of totaal niet opgenomen worden in de blockchain (na ongeveer twee weken worden niet-opgenomen transacties uit de meeste mempools gehaald).
Smart-contract-systemen zoals ethereum gebruiken ook fees om smart contracts uit te voeren: gas. Vuistregel: hoe ingewikkelder een smart contract, hoe hoger de fees.
Fees zijn in veel wallets zelf in te stellen, maar let op: het kan daardoor gebeuren dat een transactie heel lang op zich laat wachten of nooit doorkomt.
Verschillende sites geven aan hoe het met fees zit, bij bitcoin is dat bijvoorbeeld mempool.space en bij ethereum ethgasstation.info. Hiermee is tot op zekere hoogte goed te bepalen wat een goede fee is bij de gewenste bevestigingstijd.
