Geheimleer; op Java, en vooral in de Vorstenlanden, beoefend en gezocht; is zoo karakteristiek Javaansch, dat men om die eigensoortigheid van den Javaanschen godsdienst wel gesproken heeft van „Javanisme”.
Er zijn allerlei ngelmoe’s: voor het verkrijgen van de zaligheid, van gezondheid, van geluk, van rijkdom, van een lang leven, en wat meer tot de levensschatten gerekend kan worden.
Vele Javanen loopen van den eenen ngelmoeleeraar naar den anderen; een ngelmoe meer is hun altijd welkom; hoe meer ngelmoe’s, hoe liever!
Toch behoort het grootste deel van wat in ’t algemeen onder ngelmoe verstaan wordt, n.l. formules en handelingen ter bereiking van een aardsch en bovenaardsch doel, tot den algemeenen schat van de magische levenspractijk der primitieve volken. Onder de Batakkers (ilemoe), Atjehers (èleuméë) en Maleiërs (alemoe) treft men hetzelfde woord voor dezelfde zaak aan.
