Champagne compleet

Gert Crum (2008)

Gepubliceerd op 07-06-2017

De crayères van Reims

betekenis & definitie

Een aantal champagnehuizen in Reims beschikt over grote keldercomplexen die we crayères noemen. De crayères zijn waarschijnlijk zo'n 1600 tot 1800 jaar oud. Het zijn in wezen Gallo-Romeinse kalksteengroeven. Nadat de Romeinen Asterix en Obelix hadden verslagen bezetten ze grote delen van Gallië. In deze tijd is ook Durocortorum, zoals Reims indertijd werd genoemd, ontstaan. Huizen en andere gebouwen werden opgetrokken uit grote blokken kalksteen uit zeer nabijgelegen groeven. De Porte Mars, een forse triomfboog niet ver van het station van Reims, is slechts een van de weinige overblijfselen uit die tijd.

Eeuwenlang schijnt men niet van het bestaan van de crayères te hebben geweten. Ze zijn, zo gaat het verhaal, bij toeval ontdekt toen in 1789 de weg van Reims naar Chalons plotseling verzakte. Onder de verzakking bleek een grote kalksteengroeve te liggen. In de periode erna is onder de Butte Saint-Nicaise, plaatselijk ook la Housse genoemd, geleidelijk aan een heel netwerk van groeven herontdekt.

In de negentiende eeuw zijn ze in gebruik genomen door de dan expanderende champagne-industrie. De fenomenale ondergrondse gewelven zijn sindsdien vaak met elkaar verbonden door een nieuw uitgehouwen gangenstelsel. Madame Pommery, die een groot terrein op het hoogste punt van de Butte Saint-Nicaise had verworven, liet daarvoor zelfs Noord-Franse en Belgische mijnwerkers overkomen.

Zij groeven op 30 meter diepte allerlei verbindingsgangen, zodat er een ondergronds complex ontstond van 120 met elkaar verbonden keldergewelven. In de crayères van de champagnehuizen - naast Pommery zijn dat onder andere Charles Heidsieck, Piper-Heidsieck, Henriot, Taittinger en Veuve Clicquot - liggen miljoenen flessen opgeslagen. Onder ideale omstandigheden, want de temperatuur is er constant 10 à 11 °C en de luchtvochtigheid is hoog.

In de oorlog van 1914-1918 leefde het restant van de bewoners dat in Reims was gebleven soms tijdenlang ondergronds. In de crayères werd onderwijs gegeven, werden zieken verpleegd en werd de mis gelezen.