Bijbels Lexicon

Karina van Dalen-Oskam & Marijke Mooijaart (2017)

Gepubliceerd op 11-05-2017

Voorhangsel

betekenis & definitie

De voorhang of het voorhangsel van de tempels scheurt, er gebeurt iets verschrikkelijks, de ergst denkbare ontheiliging vindt plaats.

Op het exacte moment dat Jezus aan het kruis stief, gebeurden er verschillende wonderbaarlijke dingen: ‘Op dat moment scheurde in de tempel het voorhangsel van boven tot onder in tweeën, en de aarde beefde en de rotsen spleten. De graven werden geopend en de lichamen van veel gestorven heiligen werden tot leven gewekt’ (Matteüs 27:51-52, NBV).De voorhang of het voorhangsel was een gordijn dat zich in de tempel in Jeruzalem bevond, tussen de heiligste ruimte en de ruimte daarbuiten. Het scheuren ervan is in religieus opzicht een van de vreselijkste dingen die er kunnen gebeuren, waardoor de gebeurtenis ook als beeld voor meer wereldlijke rampen is gebruikt. In het citaat uit De Kapellekensbaan/Zomer te Termuren hieronder heeft de uitdrukking ook de betekenis: ‘het masker valt af’.

Bijbelcitaat: Liesveldtbijbel (1526), Matteüs 27:51. Ende siet daer, dat voorhancsele inden temple, scoorde in twee stucken van bouen tot beneden, ende die aerde beefde, ende dye stenen scoorden. (Deux-Aesbijbel (1562): voorhanck i.p.v. voorhancsel; Statenvertaling (1637): voorhangsel.)

Gebruiksvoorbeeld: Maar af en toe staat daar een beeld [d.i. een foto] tussen, toevallig, zonder dat ik begrijp hoe of wat de reden er mag van zijn, dat genomen werd achter de bordpapieren schermen van deze gemaskerde wereld... een beeld dat genomen werd op een zeldzaam ogenblik dat de mantel viel en het voorhang des tempels scheurde: naakt, wrang en aangrijpend. (L.P. Boon, De Kapellekensbaan/Zomer te Termuren, 1980 (1953/1956), p. 730)

Gebruiksvoorbeeld: Met de moord op André Cools is de voorhang van de tempel gescheurd. De gerechtelijke zoektocht voerde niet naar de moordenaar en de opdrachtgevers, maar zadelde de linkse familie op met affaires. (De Standaard, nov. 1995)

Gebruiksvoorbeeld: In Suite lijkt het alsof de schepping wordt overgedaan: ‘Het voorhangsel scheurde, het ogenblik brak in tweeën, iets kleur¬de de stilte, iets brak.’ (Knack, 22-5-1998)