Asiel is het Griekse woord voor toevluchtsoord of heiligdom. In de huidige wetgeving betekent het (tijdelijke) toestemming tot verblijf in een vreemd land gezien de vervolging in het land van herkomst.
In het oude Griekenland was het 'asiel', een tempel of altaar waar vluchtelingen onder bescherming van de godheid stonden en niet onder dwang mocht worden weggehaald. In Rome boden dergelijke plaatsen met name bescherming aan mishandelde slaven en criminelen. In de middeleeuwen ontwikkelde zich het kerkasiel.
In het huidige internationaal recht mogen staten naar eigen inzicht asiel verlenen aan vluchtelingen, niet alleen op het eigen grondgebied (territoriaal asiel) maar ook bijv. in ambassades (diplomatiek asiel) en op schepen. Asielrecht is het geheel van rechtsregels rondom het recht op asiel, wat (tijdelijke) toestemming tot verblijf in een vreemd land is, gezien de vervolging in het land van herkomst. Artikel 14(1) van de Universele Verklaring luidt: 'Een ieder heeft het recht in andere landen asiel te vragen en te genieten tegen vervolging'. Internationale bindende verdragen, waaronder het Vluchtelingenverdrag van 1951, hebben het recht asiel te genieten niet bekrachtigd. Die verdragen stellen slechts het recht op bescherming tegen terugzending (refoulement). Degenen die ernstige misdrijven hebben begaan kunnen volgens artikel 1F van het Vluchtelingenverdrag worden uitgesloten van asiel. In Nederland is het asielrecht vastgelegd in de Vreemdelingenwet.
