is een vorm van enten, die meer en meer in zwang gekomen is om de vele voordelen die liet bezit boven andere entmethoden. Zo kan het in de eerste plaats in een aangenamer tijd voor buitenwerk worden uitgevoerd dan het vroege voorjaar.
Verder is het snel uit te voeren en geeft het weinig mislukkingen. Ook is er minder enthout nodig, daar elke goede bladknop gebruikt kan worden. Als andere entmethoden niet of slecht gelukken dan kan men nog met o. resultaat hebben, b.v. peer op kwee.Het o. kan op verschillende wijzen verricht worden. In Ned. past men voorn. het o. met slapend oog toe, dat in de zomermaanden wordt uitgevoerd, zolang de bast nog gemakkelijk van het hout los laat. Daarnaast kent men het o. met schietend oog, dat in Mrt-Apr. moet plaatsvinden, vóór dat de knoppen aan het schuiven zijn. Deze geoculeerde knoppen schieten dan in Mei-Juni door en leveren hetzelfde jaar nog een loot. Helaas wordt deze vaak niet rijp en heeft dus kans te bevriezen. De in Juli-Aug. geplaatste knoppen lopen pas het volgend voorjaar uit, maar gedragen zich dan als de andere knoppen.
Bij de gewone methode snijdt men de knop met ca 1½ à 2 cm bast van een goed ontwikkelde scheut en verwijdert daarna het eventueel medegenomen schilfertje hout, waarbij men er voor zorgt dat het zieltje blijft zitten. Men snijdt een korte tijd tevoren de scheuten af, waarvan men de knoppen wil gebruiken. De bladschijven worden vervolgens verwijderd zodat de bladstelen blijven zitten. De scheuten, die aangeduid worden met de naam oculatiehout, plaatst men in een pot met water om het uitdrogen te voorkomen. Uit deze pot neemt men dan achtereenvolgens de loten en snijdt hiervan successievelijk de ogen af na het uitvoeren der T-sneden. De knoppen worden dan vervolgens ter plaatse gebracht, waarna de entplaats omwonden wordt met raffia of ander materiaal.
Men hanteert het oog aan het steeltje. Hieraan kan men tevens zien of de oculatie al dan niet gelukt is. Valt het steeltje na 14 dagen af, dan is de operatie gelukt. Is dit niet het geval, dan verdroogt het steeltje en kan de oculatie nog herhaald worden. Afwijkende methoden zijn die, waarbij men een ring bast met knop afpelt en deze op een onderstam plaatst, waar men een ringvormig stuk bast heeft verwijderd. Bij de gewone methode maakt men een T-vormige snede in de bast, met de horizontale snede aan de boven- of aan de onderzijde van de lengtesnede; men licht vervolgens de bastlappen op en schuift het oog ertussen, er voor zorgdragende, dat de horizontale wondzijde, de horizontale snede van de wond in de onderstam raakt.
In de tropen past men de FORKERT-methode toe, waarbij men een ?-vormige snede maakt en het oog zonder steeltje onder de bast schuift. Het bastgedeelte bedekt dan de knop en behoedt deze voor uitdrogen.
Het raffia of band, waarmede men op de entplaats een verband aanlegt, wordt bij de gewone methode na het aanslaan van het oog aangesneden, zodat die ten slotte afvalt. Bij de FORKERTmethode moot het verwijderd worden. Dit moet ook geschieden met het verband, dat men aanlegt ter bescherming tegen insecten, die de knoppen aantasten en waarbij men de knop geheel bedekt. Vóór het uitlopen van de geoculeerde knop wordt de onderstam vlak boven of ca 5 cm hoger dan die knop afgesneden. Doet men het laatste, dan kan men de scheut aan het stompje vastbinden om afwaaien te voorkomen.
In sommige gevallen, b.v. als op een gesteltak van een leiboom kale plekken zijn ontstaan, oculeert men ook wel kortloten in plaats van knoppen.
A. M. SPRENGER.
