Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

RUTHENIUM

betekenis & definitie

symbool Ru, atoomnr 44, atoomgewicht 101,7, behoort tot de platina-metalen en is daarvan het zeldzaamste. Het komt voor in platina-erts en vooral in osmiridium (zie osmium).

Het werd in 1844 door Klaus ontdekt; de naam is afgeleid van Ruthenia (Rusland). Het is een wit, hard metaal, sm.pt 2450 gr. C., s.g. 12,1. In eigenschappen komt het sterk overeen met zijn homoloog osmium; practische toepassing vindt het niet.Met zuurstof ontstaat analoog aan OsO4 het gele, vluchtige RuO4 (sm.pt 25 gr. C.; ontleedt boven 100 gr. C. in RuO2 en O2). RuO2 ontleedt boven 600 gr. C.; het bestaan van Ru2O3 is niet zeker. Het hoogste fluoride is RuF5.

Van de chloriden is bekend RuCl4 en vooral RuCl3. Het laatste ontstaat door het metaal in een chloorstroom te gloeien. Rutheniumcomplexen, zoals K2RuCl6, zijn analoog aan die van andere platinametalen. Voorts is K4[Ru(CN)6].3H2O isomorph met geelbloedloogzout.

Ruthenium lost niet op in koningswater, maar wel, in tegenwoordigheid van zuurstof of van een oxydatiemiddel (KNO3), in gesmolten alkalihydroxyde, nl. tot K2RuO4.1H2O, kaliumruthenaat (donkerrood). Door oxydatie ontstaat het perruthenaat KRuO4, analoog aan de manganaten en permanganaten (zie mangaan).

PROF. DR J. A. A. KETELAAR

Lit.: Ullmann’s Enz. der techn. Chemie, 2de dr., 8, 502 (1931); Thorpe’s Dict. of Applied Chemistry, 10, 642 (1950).

< >