medestichter van het Methodisme (Gloucester 16 Dec. 1714 - Newbury Port, New Hampshire, 30 Sept. 1770), leidde de beginnende groep van Methodisten, toen de Wesley’s naar Georgia waren.
Hij predikte met buitengewoon groot gevolg, ook in Amerika, sprak vrije gebeden in plaats van die uit het Book of Common Prayer uit en begon omdat de kerken van Bristol voor hem gesloten bleken, in de open lucht te prediken. De Wesley’s voegden zich, ondanks hun bezwaren daartegen, bij hem. Van een bezoek aan Georgia in Engeland teruggekeerd, vocht hij zijn geschil als voorstander van een strenge Calvinistische praedestinatieleer met John Wesley uit, waarna zij zich persoonlijk weer verzoenden, terwijl overigens in 1743 Whitefield moderator van de Calvinistische Methodisten werd; de Kerk van Engeland heeft hij echter nooit willen verlaten.
Bibl.: Works, ed. J. Gillie, 6 vols (1770-72).
Lit.: J. P. Gladstone, The Life and Travels of G. W. (1871); L. Tyerman, Life of G. W., 2 vols (1876-’77).
