Spaans krijgsman (Trujillo ca 1505 - in Brazilië 1550), was deelgenoot bij de verovering van Peru door Francisco Pizarro, daarna onderbevelhebber van diens broeder Gonzalo. Toen diens expeditie in 1540 van Quito uit op zoek naar Dorado oostwaarts was getrokken, maar in de oerwouden van de Amazonevlakte rechtsomkeert moest maken, scheidde Orellana zich met een kleine schare van het gros der expeditie af en voer als eerste Europeaan in acht maanden tijds (i54i-’42) de gehele Amazone-rivier af.
Een latere tocht stroomopwaarts mislukte daarentegen.Lit.: C. R. Markham, The Voyage of F. de O. down the River of the Amazonas (1859, Hakluyt Soc. Publ. 24).