heet een van de eerste voorbeelden in Duitsland van gemeentelijk samengaan in ruimtelijk verband, nl. tot regeling van de waterhuishouding van de Emscher. De Emscher is een rechter bijriviertje van de Rijn (98 km lengte) dat van de Heilweg komt, langs de noordzijde van het dichtbevolkte mijnen industriegebied loopt en bij Hamborn de Rijn bereikt.
Het werd door allerlei oorzaken (fabrieken, dorpen; ook door de moerasvorming op plaatsen van mijnverzakkingen) zo verontreinigd, dat de belanghebbende gemeenten de handen ineensloegen, de zgn. Emschergenossenschaft vormden en in de jaren van 1904-1924 het riviertje geheel verbouwden tot een open afvoerkanaal. Tegelijkertijd waarborgden zij zich gezamenlijk als „Ruhrtalsperrengenossenschaft” de ongestoorde winning van vers water in het Ruhrstroomgebied. Beide organisaties waren mede de voorlopers van het nog later gevormde „Siedlungsverband Ruhrkohlenbezirk”.
