ook bekend onder de naam Kelderwind, is een verplaatsbaar hefwerktuig voor kleine hefhoogten (325-500 mm). Een tandheugel (getande staaf), die aan het boveneind voorzien is van een draaibare kop waarop de last geplaatst kan worden, eindigt van onder in een omgebogen klauw, ook geschikt voor het plaatsen van een last.
Een kruk of slinger draait, met tussenschakeling van een dubbel stel tandwielen, een rondsel (klein tandwiel), waarvan de tanden (meestal cycloïde tandvorm) in die van de heugel grijpen. Om de last op willekeurige hoogte te kunnen vasthouden is op de slingeras een palwiel aangebracht. Voor het dalen van de last moet de slinger even teruggedraaid worden om de pal te kunnen lichten. Het gevaar, dat de slinger uit de hand kan slaan, wordt ondervangen door een veiligheidsslinger. De dommekrachten worden uitgevoerd voor lasten tot 25.000 kg. Voor zwaardere lasten komt de hydraulische vijzel meer in aanmerking. Om het geheel klein te kunnen houden, worden zeer hoge materiaalspanningen toegelaten; dit kan worden toegestaan, omdat de maximum last, waarvoor de dommekracht in de handel gebracht wordt, toch zelden gehesen wordt.De benodigde kracht voor het heffen van een last wordt berekend uit
K = L(r/R)(I/m)(I/η) kg;
m = overbrenging in de tandwielen = (Z4/Z3)(Z2/Z1)voudig;
Z = aantal tanden; η = nuttig effect = 0.6-0.75.
G. H. W. VAN AKEN
