(z clerus), woord dat in meer betekenissen gebruikt wordt:
1. Geeft het aan, dat geestelijken rechten voor zich opeisen, waarop zij rechtens geen aanspraak kunnen maken, of zich een macht aanmatigen in wereldse aangelegenheden die zij niet bezitten. Het valt niet te ontkennen, dat er in de loop van de eeuwen geestelijken geweest zijn, die zich hieraan hebben schuldig gemaakt, ofschoon men bij de beoordeling met historisch gegroeide toestanden rekening moet houden. Dit clericalisme is als heerszucht en machtsmisbruik te veroordelen.
2. Anticlericalen, vooral tegenstanders van de R.K. Kerk, noemen alle activiteit van de geestelijken die niet tot zuiver godsdienstige zaken beperkt blijft clericalisme en bedoelen met dit woord die activiteit als machtsmisbruik te brandmerken. In vele gevallen echter geschiedt dit ten onrechte. Ofschoon de werkzaamheid van Kerk en geestelijkheid in de eerste plaats op zuiver geestelijk terrein ligt, heeft zij wel degelijk in het openbare, politieke, sociaal-econ. leven een taak te vervullen en dus invloed uit te oefenen, wijl ze anders het geestelijk welzijn van de gelovigen onvoldoende zou behartigen (bijv. eisen met betrekking tot het onderwijs).
PROF. J. A. DE GOEIJ.
