is een departement in het N.O. van de Zuidamerikaanse republiek Colombië. Het grenst ten N. aan Venezuela en beslaat een oppervlakte van 64.580 km2 met 737.368 inw.
Het W. is hoogland en omvat een deel van de Cordillera Oriental, het midden en het O. bestaan uit grote laagvlakten. Van de westhelling stroomt de Sogomoso naar de Krokodillenrivier, van de oosthelling de Rio Meta naar de Orinoco. Het departement ontleent zijn naam aan het plaatsje Boyaca, ten Z.O. van Tunja gelegen, waar Simon Bolivar op 7 Aug. 1819 een beslissende overwinning op de Spanjaarden behaalde. Hoofdmiddelen van bestaan zijn landbouw en mijnbouw; koper wordt gewonnen bij Moniguica en Santa Rosa, smaragden worden eveneens in het departement aangetroffen, benevens een weinig lood. De hoofdstad is Tunja met 28.000 inw.; de grootste nederzetting is echter Chiquinquira.H. A. BOMER
