Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 20-08-2018

Vierwaldstätter See

betekenis & definitie

Vierwaldstätter See is de naam van het beroemde door de vier woudgewesten (Uri, Schwyz, Unterwalden en Luzern) ingesloten Zwitsersch meer, hetwelk een vierarmige of kruisvormige gedaante heeft. Het is alzoo zamengesteld uit 6 kleinere waterkommen, namelijk uit het Urner, Gersauer, Wäggiser, Luzerner, Alpnacher en Küsznachter Meer, van welke de eerste vier den stam en de beide laatsten de armen van het kruis vormen. Het bovenste gedeelte, namelijk het Urner Meer, is door steile rotswanden, inzonderheid bij den Axenberg, bezoomd. Hier kunnen wel eens plotselijk geweldige stormen opsteken.

Het Urner Meer vernaauwt zich in het noorden tot 900 Ned. el en gaat daarop over in het Gersauer Meer, tusschen de cantons Schwyz en Unterwalden gelegen. Aan zijn westelijk uiteinde heeft het sterk vooruitspringende punten (Nasen), die er wederom eene engte van 900 Ned. el doen ontstaan. Daarop volgt het Wäggiser Meer. Hier bespoelt het Küstnachter Meer den voet van den Rigi, en men vindt er ten zuidwesten het Alpnacher Meer en ten noordwesten het Luzerner Meer. Van bovenvermelde „Nasen” af wordt de noordelijke oever allengs bevalliger, doch de zuidelijke steiler en woester. De hoekige rotstoppen van den Pilatus vormen er een schilderachtigen achtergrond, alsmede de toppen van den Rigi en van onderscheidene andere gebergten.

In de nabijheid van Luzern veranderen de bergen in heuvels, die met ooftgaarden, dorpen en villa’s zijn bezaaid. De aanzienlijkste diepte van dit meer bedraagt 155 Ned. el, en zijn waterspiegel verheft zich 437 Ned. el boven de oppervlakte der zee. Het is 37,2 Ned. mijl lang en heeft eene uitgebreidheid van 113 □ Ned. mijl. De belangrijkste rivieren, die er zich in uitstorten, zijn: de Reusz, de Engelberger Aa en de Sarner Aa, en zijn éénig eiland is Altstad, tusschen het Meer van Luzern en dat van Küsznacht. Men vindt er een overvloed van visch, vooral van zalmen en forellen. Daar men over dit meer den weg naar den St. Gotthard bereikt, bestaat er een druk verkeer; behalve gewone zeil- en roeivaartuigen varen er niet minder dan 14 stoombooten, onder welke zich de drie fraaije salonbooten „Schweiz”, „Germania” en „Italia” bevinden.

Merkwaardig is voorts het Vierwaldstätter Meer wegens zijne geschiedkundige herinneringen (Rütli, Tellsplatte, Tellskapelle en Küsznacht), door Schiller in den „Wilhelm Tell” vereeuwigd. Op eene rots in het meer, de „Mythenstein” geheeten, hebben de dankbare Urcantons in 1859 een gedenkteeken doen verrijzen ter eere van den dichter van „Tell”.

< >