Sytzama is de naam van een zeer oud en aanzienlijk Friesch geslacht. Van de leden noemen wij: Tjalling van Sytzama, die in 1420 tot de partij der Vetkoopers behoorde en in een tweegevecht door Schélte van Jaijema werd gedood; — Oene van Sytzama, omstreeks het jaar 1472 grietman van Ferwerderadeel; — Syds van Sytzama, een zoon van den voorgaande, en desgelijks grietman van Ferwerderadeel, overleden in 1522; — Jelmer van Sytzama, een zoon van Syds, een aanzienlijk aanvoerder der Schieringers; hij leefde in vijandschap met den vetkooper Galama, die, gesteund door eenige vrienden, zijne stins te Warns belegerde. Jelmer, zich te Sneek bevindende, trok derwaarts tot ontzet, maar werd verslagen en viel gewond in ’s vijands handen. Niettemin bestuurde en verduurde zijne vrouw Ats Bonninga de belegering, totdat door tusschenkomst van eenige priesters een verdrag gesloten werd, waarbij de overgave der stins, maar de vrijlating der gevangenen was bepaald.
De stins werd daarop tot den grond toe gesloopt; — Haringh van Sytzama, een zoon van den voorgaande en sedert 1551 grietman van Ferwerderadeel; in 1544 was hij mede gecommitteerde tot bepaling van het geschenk, dat aangeboden zou worden aan den Kroonprins van Spanje, later Philips II, in 1550 afgevaardigde naar den Landdag, en overleed den 22sten Maart 1557; — Douwe van Sytzama, grietman van Idaarderadeel van 1578 tot 1599 en vervolgens op nieuw in 1601. Hij was gedeputeerde en gemagtigde wegens Oostergoo, bevorderde de vaststelling der voorwaarden, onder welke Lodewijk van Nassau als stadhouder van Friesland zou worden erkend, en overleed den 5den Junij 1607; — Maurits Pico Diederik, baron van Sytzama, geboren den 2den Junij 1789. Hij studeerde te Groningen in de regten, was van 1817 tot 1841 grietman van Idaarderadeel, behoorde tevens gedurende eene reeks van jaren tot de vrijzinnige leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, zag zich in 1841 benoemd tot gouverneur van Friesland, was kommandeur der Orde van den Nederlandschen Leeuw en Staatsraad in buitengewone dienst, en overleed den 10den Julij 1848. — Afzonderlijk vermelden wij:
Clara Fyoena van Sytzama, eene Friesche dichteres. Zij werd geboren te Leeuwarden in 1729, trad in 1750 in het huwelijk met Izaak Reinder van Raesvelt, heer van Heemse, Alerdinek, Pol en de Doorn, en overleed op den huize Heemse bij Hardenberg den 1sten September 1807. Zij schreef: „Kort begrip der geschiedenissen van Oud-Griekenland (1796)”, — „Bellingweerder uitspanningen (uitgegeven door haar broeder, 1846)”, — „Heemse, Hof-, Bosch- en Veldzang (1788)”, — en „Gedichten (1794)”. Ook zijn het 44ste en 154ste der „Evangelische Gezangen” door haar vervaardigd.
