Speenkruid (Ficaria L.) is de naam van een plantengeslacht uit de familie der Ranonkelachtigen. Het onderscheidt zich door een 3-bladigen, afvallenden kelk, 8 of 9 bloembladen, van binnen aan den voet met een schubje voorzien en vele zamengedrukte, stompe zaden. In ons Vaderland vindt men ranonkelachtig speenkruid (F. ranunculoïdes L.), dat algemeen in weiden, op bleekvelden en langs wegen voorkomt en reeds in Maart en April zijne goudgele bloemen en helder groene bladeren vertoont. Deze laatste zijn rondachtig, aan den voet hartvormig ingesneden, onregelmatig gekarteld, van vrij lange bladstelen voorzien en eenigzins glanzig.
Dit gewas heeft onder de aarde niet alleen wortel vezels, maar ook rolronde of peervormige knolletjes, terwijl het op vochtige plaatsen in de oksels der bladeren ook bolronde knolletjes draagt. Deze zijn rijk aan zetmeel, maar bevatten tevens een scherp beginsel, zoodat zij niet genuttigd worden. De bladeren gebruikt men wel eens als soepgroente.
