Semipalatinsk of Ssemipalatinsk is de naam van een district en van eene stad in West-Siberië. Het district (8700 geogr. mijl groot, van welke 7830 bewoond zijn) telt ongeveer 510000 zielen, strekt zich uit tusschen de Irtjsj en de Issikoel (51—43° N.B.) en behoort tot de warmste gewesten van Russisch-Azië. Gedeeltelijk vindt men er steppen, door Kirgisen bewoond, gedeeltelijk eene heuvel- en bergstreek, gevormd door uitloopers van den Altaï en van den Moestagh, en de grond is er ongemeen geschikt voor de veeteelt. Het zuidelijk gedeelte, het „Land der Zeven Stroomen”, is behoorlijk besproeid.
Van de rivieren is de Ili de grootste en de gewigtigste, dewijl haar dal de handelsweg vormt van Dsongarije in China naar Koeldsja. — De stad Semipalatinsk, aan de Irtysj gelegen en door vestingwerken omgeven, telt 18000 inwoners en is eene stapelplaats voor het handelsverkeer in Centraal-Azië. Reeds in 1754 hadden de Russen er een tolkantoor. Sedert 1855 worden er jaarlijks 2 markten gehouden, en men heeft vandaar wegen naar Tsjoegoetsjak, Koeldsja en Kasjgar, en Khokand. Men haalt vandaar: rood leder, katoenen en wollen stoffen, fluweel, brocaat, uurwerken, spiegels, ijzeren voorwerpen, koperen platen en zwijnen, — en men brengt er: vilt, schapenvellen, slagtvee, zijden kaftans, tapijten, ooft, thee, porselein, baren zilver, pelswerk enz.
