Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 20-08-2018

Selenium

betekenis & definitie

Selenium (Se) is een enkelvoudig ligchaam, dat veel overeenkomst heeft met zwavel en tellurium. Het is zeer verspreid, maar in zeer geringe hoeveelheden. Men vindt het vooral bij het zwavel der Liparische Eilanden en verbonden met lood, koper, kwik en zilver in den Harz, in Noorwegen en in Mexico. In zeer geringe hoeveelheid ontdekt men het ook in zwavel- en koperkies, in zinkblende enz.

Bij het verwerken van kies tot zwavelzuur is het in aanmerkelijke hoeveelheid aanwezig in de looden kamers. Uit eene koude oplossing van selenigzuur wordt door middel van zwaveligzuur rood, amorph selenium neêrgeslagen, hetwelk in zwavelkoolstof oplost en hieruit verkregen wordt in de gedaante van donkerroode kristallen. Dit selenium heeft een soortelijk gewigt van 4,5 en wordt bij verwarming langzamerhand week. Wordt het gesmolten, snel tot 210° C afgekoeld en op deze temperatuur gehouden, dan klimt zijne warmte plotselijk tot 217° C., waarna het selenium verstijft tot eene grofkorrelig kristallijne, loodgrijze massa met een soortelijk gewigt als boven. Dit metallisch selenium is onoplosbaar in zwavelkoolstof, smelt bij 217° C. en wordt door snelle afkoeling weder amorph. Selenium kookt bij omstreeks 700° C. en is vatbaar voor sublimatie. Het geleidt als metallisch selenium de electriciteit. Zijn verbindingsgewigt is 79.

In de lucht verwarmd, verbrandt het met eene heldere blaauwe vlam, naar rottende rammenas riekend, tot selenigzuur (selenium dioxyde, SeO2), dat in kleurlooze naalden kristalliseert. De oplossing daarvan in water bevat het eigenlijk selenigzuur (H2SeO3), hetwelk desgelijks kristalliseert, door zwaveligzuur ontleed wordt en 2 reeksen van zouten vormt. Bij de aanwezigheid van water verandert chloor het selenium of selenigzuur in seleniumzuur (H2SeO4). Dit vormt eene kleurlooze vloeistof met een soortelijk gewigt van 2,627, lost goud en koper op onder het ontstaan van selenigzuur, — ijzer, zink enz. onder ontwikkeling van waterstof. Het wordt niet door zwavelig zuur ontleed, maar geeft met zoutzuur selenigzuur en chloor; zijne zouten gelijken op de zwavelzure zouten. Met waterstof vormt selenium het zeer vergiftig seleniumwaterstofgas (H2Se), dat naar zwavelwaterstof riekt, maar sterk op de ademhalings-organen werkt. Het selenium werd in 1817 door Berzelius ontdekt.

< >