Saphir (Moritz Gottlieb), een geestig Duitsch schrijver, geboren den 8sten September 1795 te Lovas-Berény in Hongarije, behoorde tot een Israëlietisch geslacht, legde zich toe op den handel en woonde tot 1825 te Weenen en daarna te Berlijn, waar hij van 1826 tot 1829 de „Berliner Schnellpost für Literatur, Theater und Geselligkeit” en van 1827 tot 1829 den scherpen „Berliner Courier” uitgaf, terwijl hij zich vervolgens te München vestigde. Hier stichtte hij de tijdschriften: „Bazar für München und Bayern (1830—1833)” en na een kort vertoef te Parijs den „Deutschen Horizont (1831—1833)”, en den „Korsar”. Nadat hij in 1832 de Protestantsche godsdienst had omhelsd, ontving hij den titel van „Hoftheaterintendanturrath”, begaf zich in 1835 weder naar Weenen, waar hij met Bäuerle de „Theaterzeitung” redigeerde en sedert 1837 het blad: „Der Humorist” uitgaf, en overleed aldaar den 4den September 1858.
Van zijne geschriften, van welke in 1874—1876 eene 8ste gezamenlijke uitgave in 10 deelen verscheen, vermelden wij: „Dumme Briefe, Bilder und Chargen (1834)”, — „Humoristische Damenbibliothek (1838—1846, 6 dln)”, — „Fliegendes Album für Ernst, Scherz, Humor und lebensfrohe Laune (1816, 2 dln; 5de druk 1875)”, — en vooral: „Konversationslexikon für Geist, Witz und Humor (2de druk, 1860, 2 dln)”. Hoewel geestigheid en jokkernij in zijne geschriften den lachlust opwekken, zijn zij niet van oppervlakkigheid vrij te pleiten.
