Roussillon, eene voormalige Fransche provincie, tusschen Languedoc en de Middellandsche Zee, de Pyreneeën en het graafschap Fois gelegen, vormt thans ongeveer het departement Pyrenees Orientales. Hare hoofdstad was Perpignan, en zij ontleende haren naam aan eene rivier en aan de oude hoofdstad Ruscino. In 50 vóór Chr. veroverden de Romeinen het land en behielden het tot 462, toen zij door de West-Gothen verdreven werden. In 720 werd het ingenomen door de Sarracenen, doch deze moesten het in 759 prijs geven aan Pipijn de Korte, die het bij Aquitanië voegde.
Karel de Groote deed het besturen door eigen graven; de eerste van deze was Gaucelin, en hunne waardigheid werd in 915 erfelijk. Na het uitsterven van het grafelijk Huis (1163) verviel het graafschap volgens een testament van 1172 aan Alfonsus II, koning van Aragon, maar bleef onder de leenheerschappij van Frankrijk. Alfonsus verleende het in 1185 met Cerdagne aan zijn broeder Sancho. Voorts deed Lodewijk IX in 1258 afstand van zijne souvereiniteitsregten op Roussillon, hetwelk nu geplaatst werd onder de leenheerschappij van Aragon. Toen nu Jacobus II, een zoon van Sancho, in verzet kwam tegen zijn leenheer, werd Roussillon als een vervallen leen met Aragon vereenigd en bleef in dien toestand tot aan Jan II. Bij den opstand van Barcelona verpandde Jan Roussillon aan Lodewijk XI van Frankrijk (1462).
De ingezetenen kwamen tegen laatstgenoemde in verzet en werden hierbij door de inwoners van Aragon ondersteund. Niettemin veroverden de Franschen in 1473 Perpignan en hielden Roussillon in bezit, totdat in 1493 Karel VIII het vrijwillig overgaf aan Ferdinand II van Aragon. Het graafschap bleef nu bij Spanje tot 1642. In dat jaar maakte Lodewijk XIII zich meester van Perpignan en tevens van het geheele land, en in 1659 bij den Vrede der Pyreneeën werd een en ander aan Lodewijk XIV afgestaan. Sedert dien tijd behoort het aan Frankrijk.
De wijnen van Roussillon, meestal rood van kleur, zijn vol vuur, en sommige soorten, zooals de muskaatwijn Rivesaltes, behooren tot de beste, die Frankrijk oplevert. Vooral ook wordt de roode Grénache geroemd.
