Phaenologie noemt men de leer der verschijnselen, bepaaldelijk in het planten- en dierenrijk gedurende den tijd van een dag of van een jaar, zooals die worden te voorschijn geroepen door den veranderlijken invloed der zon op de oppervlakte der aarde. Die verschijnselen gedurende het tijdperk van een jaar zijn voor ’s menschen bedrijf van groot belang, zoodat men ze reeds vroeg heeft waargenomen en opgeteekend. Men heeft bijv. de aandacht gevestigd op den tijd van het bloeijen en van het tot rijpheid komen der gewassen.
De daaruit afgeleide gevolgtrekkingen zijn tot wetenschap verheven, inzonderheid door Quetelet te Brussel en door Fritsch te Praag. Eerstgenoemde heeft de uitkomsten zijner waarnemingen bekend gemaakt in de verhandelingen der Belgische Académie en in zijn werk: „Physique du globe (1861)”, — en laatstgemelde in de Gedenkschriften der Académie te Weenen.
