Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 10-08-2018

Pfordten

betekenis & definitie

Pfordten (Ludwig Karl Heinrich, vrijheer von der), een Beijersch staatsman, geboren den 11den September 1811 te Ried, studeerde te Erlangen en Heidelberg in de regten en werd in 1833 privaatdocent te Würzburg, voorts in 1834 buitengewoon en in 1836 gewoon hoogleeraar in het Romeinsche regt, terwijl hij zich in 1840 in ruimeren kring bekend maakte door zijne „Abhandlungen aus dem Pandektenrecht”. Door zijne vrijzinnige gevoelens en den aangenamen vorm zijner lessen verwierf hij de toegenegenheid der académieburgers, maar maakte zich juist hierdoor verdacht bij het ministérie Abel, zoodat hij in 1841 als „Appellationsgerichtsrath” naar Aschaffenburg werd verplaatst. In 1843 echter zag hij zich benoemd tot hoogleeraar aan de universiteit te Leipzig, en in Maart 1848 tot minister van Buitenlandsche Zaken. De moeijelijkheden van een behoorlijk overleg met de democratische Kamer was echter oorzaak , dat het ministérie in Januarp 1849 zijn ontslag nam, hetwelk eerst in het laatst van Februarij daaraanvolgende door den Koning werd aangenomen.

In 1849 keerde Pfordten op aanzoek van koning Max naar Beijeren terug, om er de portefeuille van het Koninklijk Huis en van Buitenlandsche Zaken, voorts in December 1849 het voorzitterschap van het Kabinet te aanvaarden. In 1864 werd hij in den stand der vrijheeren opgenomen en had een grooten invloed op den loop der Duitsche aangelegenheden. Als een besliste tegenstander der Pruissische hegemonie helde hij over tot de staatkunde van Oostenrijk, strevende naar de herstelling van den ouden Bond. Eigenlijk was het „trias-idee”, namelijk de stichting van een zuiver Duitschen Statenbond onder de leiding van Beijeren naast Oostenrijk en Pruissen, het doel van zijne buitenlandsche politiek. Met betrekking tot de binnenlandsche zaken volgde hij voorts eene rigting, die niet weinig in tegenspraak was met zijne in 1848 beledene beginselen, zoodat hij gedurig en heftig door de liberalen werd aangevallen. Vooral op den Landdag van 1859 werden zulke overwegende bezwaren aangevoerd tegen zijn bestuur, dat hij zijn ontslag moest nemen, hetwelk hem op den 1sten Mei door den Koning gegeven werd. Den 13den Mei werd hij van wege Beijeren tot afgevaardigde naar den Bondsdag benoemd en ontwikkelde in 1863—1864 in de zaak van Sleeswijk-Holstein eene krachtige werkzaamheid ten behoeve der kleinere Staten. Toen de Beijersche politiek op het vraagstuk van het Fransche handelsverdrag schipbreuk had geleden, zag zich Pjordten in 1864 weder als minister van Buitenlandsche Zaken aan het hoofd van het Kabinet geplaatst, en het gelukte hem ook, de kleinere Staten tot eendragt te stemmen met betrekking tot de Sleeswijk-Holsteinsche aangelegenheid.

Toen Bismarck hem in 1865 zocht over te halen tot eene hervorming van Duitschland, met uitsluiting van Oostenrijk, weigerde Pfordten zijne medewerking. Bij het naderen der botsing van 1866 poogde hij als bemiddelaar op te treden, kwam tegen Pruissen als vredeverstoorder in verzet en bragt eerst na het Bondsbesluit van 14 Junij de aanvrage om een oorlogscrediet op den Landdag ter tafel. Door eene welsprekende verdediging dier aanvrage overwon hij den tegenstand der linker zijde. Hij sloot een afzonderlijk verdrag met Oostenrijk en bleef ook na den slag bij Königgratz aan dezen bondgenoot getrouw, terwijl hij zich tevens van den bijstand van Frankrijk verzekerde. Toen echter Oostenrijk over een wapenstilstand en vredespreliminairen onderhandelde, haastte hij zich evenzeer te Nikolsburg vrede te vragen van Pruissen. Daar hij den 22sten Augustus het door Bismarck voorgestelde of- en defensief verbond aanvaardde, verkreeg hij betrekkelijk gunstige voorwaarden. Hoewel de Kamers den gesloten vrede goedkeurden, had Pfordten, vooral ook wegens de algemeene ontevredenheid over het binnenlandsch bestuur, zijne populariteit verloren, zoodat hp den 29sten December 1866 tot het ambteloos leven terugkeerde. Hij schreef: „Studiën zu Kaiser Ludwigs oberbayrischen Stadtund Landrecht (1875)”.

< >