Optimaten, in het Latijn optimates, was, evenals nobiles en boni viri, de naam der aristocratische partij in de Oud-Romeinsche Republiek. Zij onderscheidde zich daardoor van de volkspartij. De strijd tusschen die beide partijen nam een aanvang in de dagen der Gracchussen.
Nadat deze daarin bezweken waren, vernieuwden Marius en Cinna die worsteling. Nogmaals behaalden de Optimaten de overwinning door Sulla, maar zij moesten het onderspit delven voor Julius Caesar. Eene laatste poging der Optimaten, om na het vermoorden van Julius Caesar de voormalige heerschappij te herkrijgen, eindigde met de nederlaag van Brutus en Cassius in den strijd tegen Antonius en Octavianus.
