De meetbrief is één van de papieren, die volgens de wetgeving der beschaafde handeldrijvende natiën — ook bij ons, zie art. 357 Wetb. van Kooph. — aan boord moeten gevonden worden van elk koopvaardijschip.
Het papier wordt afgegeven door scheepsmeters en dient tot het bewijs, dat het schip gemeten is. De scheepsmeters zijn door den Staat aangestelde, beëedigde ambtenaren. De meetbrief bevat eene naauwkeurige opgaaf van: de bouwsoort van het schip, van zijne lengte, breedte en diepte, van zijn inhoud, draagkracht, — uitgedrukt in tonnenmaat bij ons —, benevens van den naam, de klasse en het nummer van het schip. Een merkteeken door inbranding van letter en nummer op eene uitwendig zigtbare plaats, meestal de luiken, wordt na de opmeting door den meter tot staving van het feit zijner werkzaamheid achtergelaten. Naar den gemeten inhoud van het schip worden veelal de kosten en lasten berekend, die speciaal op de zeevarenden drukken, zooals haven-, tonnen-, vuur-, baken-, quarantainegelden, enz. De gemeten inhoud van de zoogenaamde „binnenvaarders of binnenschepen” dient tot grondslag voor de heffing van het patentregt.
De scheepsmeting behoort naauwkeurig te zijn, doch is het veelal niet. Men zoekt nog naar de ware wetenschappelijke methode, die altijd zuivere resultaten kan geven. Men spreekt van eene „voorloopige” meting, die plaats heeft, als het schip geladen ligt, en van eene „definitieve”, wanneer zij op het ongeladen schip wordt bewerkstelligd. Men heeft voorgesteld, tot verkrijging van de meest zuivere resultaten, om het schip eens onbeladen en daarna geladen in een afzonderlijk daartoe ingerigt bassin te doen loopen, en dan de draagkracht en het laadvermogen af te leiden en te berekenen uit de massa water, die het beladen schip meer verplaatst, dan het onbeladene.
De scheepsmeting voor zeeschepen is bij ons tegenwoordig geregeld bij Koninklijk Besluit van 21 Augustus 1875, staatsblad N°. 146, in verband met de wet van 14 Juli 1855 staatsblad N°. 105. De meetbrief moet worden overgelegd bij de stukken ter verkrijging van een Zeebrief. Zie aldaar.
