Manethó, een Egyptisch priester, te Sebennytus in de Delta geboren, opperpriester en archivaris te Hiërópolis, leefde onder de beide eerste Ptolemaeën, Soter I en Philadelphus. Door hem en den Athener Timotheus werd de god Serapis in Egypte ingevoerd. Hij behoorde tot de geleerdste priesters des lands en schreef op last van Philadélphus in de Grieksche taal hoofdzakelijk twee werken, bestemd om den band tusschen de Egyptenaren en het overheerschend volk te bevestigen. Het eene handelde: „Over de oudheid en de godsdienst der Egyptenaren”, waarin zich hoofdstakken bevonden „Over Isis en Osiris, Apis en Serapis en de overige Egyptische goden”, „Over de feesten”, „Over de Sothis of den Hondsstercirkel” enz., een werk, dat reeds vroeg verloren ging en in de 3de eeuw onzer jaartelling door een ondergeschoven boek met denzelfden titel vervangen werd, — en het andere over de physiologie.
Veel belangrijker evenwel was zijn historisch werk, waarin hij in 3 boeken over de Egyptische geschiedenis de lotgevallen des rijks van de mythische regéring der goden af en van den eersten geschiedkundigen koning Menes tot aan de verovering des rijks door den Perzischen vorst Ochus beschreef. Dit boek, opgedragen aan Ptolemaeus Philadélphus, is steeds beschouwd als het beste, dat over de oude geschiedenis van Egypte bestaat. Het was geput uit de archieven van Memphis en Heliópolis en leverde eene volkomene chronologie der 30 vorstenhuizen, alsmede een verslag der voornaamste gebeurtenissen. Dit geschrift is evenwel reeds vroeg verloren gegaan, en wij kennen daarvan slechts fragmenten, die bij Joséphus, Eusébius, Syncellus enz. zijn opgenomen. Onder deze bevinden zich intusschen de volledige lijsten der afzonderlijke vorstenhuizen, alsmede die van meest alle koningen, naar tijdsorde vermeld. Deze opgaven zijn in volkomene overeenstemming met de uitkomsten van latere nasporingen, zoodat men daaruit het geheele gebouw der Egyptische chronologie heeft kunnen optrekken. Men heeft voorts onderscheidene andere geschriften op naam van Manethó gesteld, onder anderen een astrologisch gedicht, getiteld: „Apotelesmatica”. De beste uitgave der fragmenten van Manethó, voorzien van een onderzoek naar zijn persoon en zijne geschriften, is die van den hoogleeraar Fruin te Leiden (1847).
