Lombok, ook Salapárang en Tanah Sasak geheeten, een eiland van den Oost-Indischen Archipel, ligt tusschen 8° 12' en 9°1' Z. B. en 115° 44' en 116° 40' O. L. van Greenwich, en grenst in het noorden aan de Soenda- en in het zuiden aan de Indische Zee en is in het westen door Straat Lombok van Bali en in het oosten door Straat Alias van Soembawa gescheiden, heeft eene oppervlakte van 103 geogr. mijl en een dergelijk klimaat als Bali, en draagt van het westen naar het oosten twee bergketens.
De noordelijke van deze is geheel Vulcanisch, doch de zuidelijke meerendeels Neptunisch. Tot de hoogste toppen behoort er de Piek van Lombok (3500 Ned. el hoog). Tusschen die beide digt bij de kusten voortschrijdende bergketens heeft men in het midden eene heuvelreeks. Voor het overige is de grond effen, door talrijke riviertjes besproeid en zeer vruchtbaar. Men verbouwt er rijst, djagoeng, aard- en peulvruchten, katoen, suikerriet, indigo, tabak en koffij. Men heeft er eenige kapen en een drietal merkwaardige baaijen, en men schat het aantal inwoners op ruim 400000, meest inboorlingen, welke den naam van Sasaks dragen. Deze zijn, althans in naam, Mohammedanen en verschillen weinig van de Balinézen, die er ten getale van 20000 gevestigd zijn en er heerschappij voeren. Zij houden zich hoofdzakelijk bezig met den landbouw, maar ook met het weven van katoen, het bewerken van metalen tot sieraden en tot wapens, het bakken van steenen, het vlechten van manden enz.
Het eiland is verdeeld in 3 districten, bestuurd door Balinésche vorsten (Ida’s, Dewa’s of Goesti’s). Aan hen zijn de dorpshoofden ondergeschikt, doch het opperbestuur is in handen van 2 Balinésche vorsten, gevestigd te Mataram en te Karang-Asam. Hunne verhouding tot het Nederlandsch gouvernement is dezelfde als die der Vorsten van Bali. Behalve gemelde residentiën zijn er de voornaamste plaatsen: Ampánam, de belangrijkste handelsplaats, aan den mond der Djangkok of Rivier van Ampánam, Lombok en Segara, beide aan de Baai van Lombok, Laboean Hadji en Pidjoe aan de Baai en Rivier van denzelfden naam.
