Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 08-08-2018

Lettres de cachet

betekenis & definitie

Lettres de cachet noemde men de schriftelijke bevelen tot gevangenneming, die vóór de Groote Omwenteling door de Koningen van Frankrijk werden afgegeven. De Koninklijke brieven (lettres royales), welke over allerlei zaken werden uitgevaardigd, verdeelde men in open brieven (lettres patentes) en verzegelde brieven (lettres de cachet). Eerstgenoemden werden steeds op parkement geschreven, door den Koning onderteekend, door een minister gecontrasigneerd, niet zamengevouwen, maar slechts aan den rand omgebogen, en met het groote staatszegel voorzien. Alle verordeningen, genadebrieven, privilegiën enz., van de staatskanselarij afkomstig en door het Parlement geregistreerd, hadden dezen vorm.

De lettres de cachet of lettres closes daarentegen werden in naam of op last des Konings op papier geschreven en met het klein Koninklijk zegel gesloten, zoodat men ze moest openbreken om den inhoud te kennen. Zulke brieven, die wel door den minister mede-onderteekend, maar voor ’t overige aan geenerlei controle onderworpen waren, bezigde men in grooten getale, vooral sedert de regéring van Lodewijk XIV. Het Hof gaf daardoor zijne beschikkingen te kennen aan ambtenaren en zedelijke ligchamen en trad daardoor zelfs op het gebied der regtspleging en der persoonlijke belangen. Wie zich de ongenade op den hals had gehaald, werd door zulk een brief uit de hoofdstad of uit het land verbannen of zonder vorm van procès in de Bastille of eene andere staatsgevangenis geworpen, waar zulk een ongelukkige wel eens levenslang bleef, somtijds omdat men het zoo verkoos, somtijds omdat men hem vergat. De luitenant-generaal van policie was gewoonlijk in het bezit van lettres de cachet in blanco, zoodat hij er den naam kon invullen van ieder, dien hij in hechtenis wilde nemen. Dikwijls was zulk eene inhechtenisneming eene genade des Konings, die den gevangene daardoor aan den arm der justitie onttrok. Een besluit der Nationale Vergadering van 23 Junij 1789 maakte aan dat schandelijk onregt een einde.

< >