Kowno, een West-Russisch gouvernement, in 1843 meerendeels uit de noordelijke districten van het gouvernement Wilna gevormd, ligt tusschen Pruissen en Koerland, grenst nabij Polangen aan de Oostzee en komt overeen met het oude Samogitië. Het telt op ruim 739 D geogr. mijl wat meer dan een millioen inwoners, die voor de grootste helft uit Litthauërs en Samogitiërs bestaan. Onder de kleinere helft bevinden zich weinig Russen, maar des te meer Polen, Duitschers, Israëlieten en Zigeuners. Een aanzienlijk deel van den bodem is bedekt met vlas en voortreffelijke wouden.
Het hout wordt in vlotten langs de Njemen (Memel) en hare zijrivieren naar Tilsit vervoerd. — De hoofdstad Kowno, aan den spoorweg en bij het vereenigingspunt van de Njemen en de Wilia, gedeeltelijk in een dal, gedeeltelijk op de hooge oevers aan beide zijden der rivieren gelegen, heeft een fraai stadhuis, 10 kerken, 7 kloosters, een gymnasium enz., benevens omstreeks 25000 inwoners , van welke de Israëlieten de meerderheid uitmaken. Men heeft er veel scheepvaart en handel. Van den 23sten tot den 25sten Junij 1812 trok Napoleon er met zijn korps over de Njemen, en den 14den December keerde Ney er met eene achterhoede van 200 man terug. In een gevecht bij Kowno zegevierden de Russen der 26sten Junij 1831 op de Polen. Omstreeks 2 uren gaans van de stad ligt in een woud het prachtige Camaldulenser klooster Posayseie (Vredenberg), in 1674 door Christoffel Paz, grootkanselier van Litthauen gesticht. Het heeft 2 millioen gulden gekost.
