Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 08-08-2018

Hebriden

betekenis & definitie

Hebriden (De) of Western Islands, door de Ouden Ebudae genaamd, vormen aan de westkust van Schotland eene uitgebreide groep van ongeveer 300 rotsige, meestal hooggelegene eilanden, van welke slechts 87 bewoond zijn. Zij beslaan eene oppervlakte van ruim 124 □ geogr. mijl en tellen omstreeks 120000 inwoners, die meerendeeis tot de R. Katholieke Kerk behooren en zich met het vangen van visch en gevogelte, met veeteelt, kelpbranden en wat landbouw bezig houden. Met levensgevaar verzamelen zij er voorts eiderdons. Vermoedelijk zijn de oudste bewoners dezer eilanden Celten geweest, die in de 10de eeuw door Harald Harfager onderworpen en door den slag bij Largs onder de heerschappij der Schotsche koningen of eigenlijk onder het bestuur der Macdonald's en andere Schotsche stamhoofden gebragt werden.

Zelfs nog in 1614 verwekten de Macdonald's een gevaarlijk oproer, doch in 1748 ontnam eene Parlementsacte aan de stamhoofden de regten, die zij nog behouden hadden. Intusschen is er ook thans nog een groot gedeelte van den bodem het eigendom van aanzienlijke Schotsche geslachten, bepaaldelijk van de hertogen van Argyle, van de Macleod's, van de. Macdonald's, van de Campbell’s enz.

Men verdeelt de Hebriden in zuidelijke, middelste en noordelijke. De eerste behooren tot het graafschap Argyle, de overige tot de graafschappen Ross en Inverness. Behalve Jona (zie aldaar), behooren tot de zuidelijke: Islay (14½ □ geogr. mijl en ruim 10000 inwoners), met lood- en kopermijnen en veel graanbouw, en Muil (14 □ geogr. mijl en omstreeks 7000 inwoners) met den Ben More (bijna 1000 Ned. el hoog) en de hoofdplaats Tobermorey, — voorts Tiree (Tiry), Lismore, Coll, Gigha, Jura, Colonsay, en vooral het merkwaardig eiland Staffa (zie aldaar). — Tot de middelste rekent men Skye (ruim 25 ☐ geogr. mijl), met weiden en bergen, die zich ter hoogte van 1000 Ned. el verheffen en met vele zeevogels, — alsmede Rasay, Rum, Eigg en Canna. — De noordelijke Hebriden bestaan uit 5 groote en vele evenwijdig aan de Schotsche kust voortloopende kleine eilanden. Daar zij eene bijna zamenhangende keten vormen, dragen zij ook den naam van Long-Island. Het grootste en noordelijkste eiland dezer keten is Lewis (37 □ geogr. mijl en ruim 20000 inwoners) met de hoofdstad Stornoway, die ruim 2500 zielen telt, eene goede haven heeft, en in haar district meer andere bezit. Ten zuiden van Lewis, en door eene smalle landtong met dit eiland verbonden, ligt Harris-island, — daarna volgen North-Uist, South-Uist en Barray. Merkwaardig is voorts het veel verder westwaarts gelegene eiland St. Kilda, met nog geene 100 inwoners, die uitsluitend in het vangen van vogels hun bestaan vinden.