Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 06-08-2018

Dominante

betekenis & definitie

Dominante, heerschende toon, door de oudere muziekleeraars ook quintatoni genaamd, is de vijfde toon in de schaal eener toonsoort, voorzoover deze als grondtoon, grondbas van een accoord beschouwd wordt. Dominant-accoorden zijn de accoorden, die op de dominante gebaseerd zijn. De drieklank der dominante is zoowel in het durals in het moltoon-geslacht groot. Het dominant septiem-accoord, dat in beide toongeslachten gelijk is, bestaat, behalve uit den grondtoon, uit den grooten terts, groote quint en kleine septime, en speelt bij het moduleren, bij kadenzen, en bij de toonsluitingen eene gewigtige rol.

Gewoonlijk volgt op het dominantaccoord de tonikadrieklank als oplossing. De toonsoort van de quint is met die van de tonika na verwant: daarom is ook de eerste en naaste overgang in eene andere toonsoort, die naar de quint. Op den eersten en vijfden toon in eene schaal volgt in gewigt de vierde met zijn drieklank; vandaar dat deze wel onder-dominant genoemd wordt; de vijfde heet dan bovendominant.