Coriolanus is de bijnaam van den Romeinschen patriciër Cajus (of Cnaeus) Marcius, en hij ontving dien na de verovering van Corioli, eene sterkte der Volscers (493 vóór Chr.). Hij was vijandig gezind jegens de Plebéjers en wilde hun het uit Sicilië aangevoerde graan tijdens een hongersnood onthouden, tenzij zij afstand wilden doen van het 2 jaar te voren verworven tribunaat. Dientengevolge tot ballingschap veroordeeld, begaf hij zich naar Attius Tullius, koning der Volscers, die te Antium zijn verblijf hield. Hij bood zijn bijstand aan tegen de Romeinen, werd tot veldheer benoemd, veroverde onderscheidene Romeinsche koloniën en noodzaakte de Latijnen, om zich aan de zijde der Volscers te scharen. Daarna naderde hij Rome met zijn leger en deed er de akkers der Plebéjers verwoesten.
De Senaat, hierdoor in de engte gebragt, liet hem door 5 oud-consuls het besluit overreiken, waarbij hij als Romeinsch burger in zijne regten hersteld werd. Hij eischte echter ook de teruggave van alle landen, die aan de Volscers ontnomen waren, benevens de terugroeping van alle ballingen, die tot zijne aanhangers behoorden, en verleende een bedenktijd van 33 dagen. Op den 31sten dag verscheen een gezantschap van JO Senatoren, maar Coriolanus wilde niets van zijne eischen laten varen, — op den 32sten kwamen de priesters, doch ook hun aanzoek was vruchteloos, — en eindelijk verschenen op den laatsten dag de aanzienlijkste Romeinsche vrouwen met zijne grijze moeder Veturia en zijne echtgenoote Volumnia aan het hoofd. Door de tranen zijner moeder bewogen, riep hij uit „Gij hebt tusschen het vaderland en uwen zoon gekozen; ik keer nimmer terug!” en hij deed de Volscers achterwaarts trekken. Men vermeldt, dat hij daarop terstond door deze is omgebragt, alsook dat hij zich zelven door vergif gedood heeft; een en ander is echter minder waarschijnlijk dan het berigt van Fabius, dat hij in hoogen ouderdom als balling gestorven is.
