Chloorwaterstof, ook chloorwaterstofzuur, zoutzuur enz. genoemd en van ouds onder den naam van Spiritus salis fumans bekend, bestaat uit gelijke maat-hoeveelheden chloor en waterstof, die zich in de schaduw langzamerhand en in het zonnelicht door ontploffing vereenigen.
De verbinding heeft ook plaats, wanneer men het gasmengsel in brand steekt of er eene electrische vonk doorheen laat gaan. Zij werd ontdekt door Priestley in 1772, en Davy toonde aan in 1810, dat het zoutzuur uit chloor en waterstof bestaat. In de natuur komt zij enkel voor als uitwaseming uit vulkanen, doch in de scheikundige laboratoria wordt zij veel gebruikt.
Men verkrijgt haar door keukenzout met zwavelzuur te behandelen. Hierbij wordt het zwavelzuur ontbonden, welks waterstof zich met het chloor van het chloornatrium tot chloorwaterstof verbindt, terwijl de andere bestanddeelen van het zuur zich met het natrium vereenigen en daarmede glauberzout vormen.De chloorwaterstof is kleurloos; zij heeft een prikkelenden reuk en een soortelijk gewigt van 1,2596.
Wegens hare groote neiging, om zich met water te verbinden, vormt zij nevelen in den dampkring; zij wordt door den hoogsten warmtegraad niet ontbonden en is niet brandbaar. Daarentegen wordt zij door metalen gemakkelijk ontleed. Door drukking en koude kan men chloorwaterstof tot eene vloeistof verdigten, die zwaarder is dan water. Zij lost hoogst gemakkelijk op in water, dat bij 0° C. een 500-voudig volumen chloorwaterstof opneemt. Het zoutzuur, dat in den handel voorkomt, is eene oplossing van chloorwaterstof in water, doch het gehalte van dat zuur blijkt uit zijn soortelijk gewigt.
Het chloorwaterstofzuur geeft met oxyden zouten en water; werkt het op metalen, dan ontwikkelt zich waterstof, omdat er geene zuurstof aanwezig is, waarmede zij zich zou kunnen verbinden. Men gebruikt het tot bereiding van chloorkalk (zie chloor), alsmede in de suikerfabrieken, om de beenderenkool van kalk te bevrijden. Daarenboven wordt het in de laboratoria als oplossend middel aangewend. Eindelijk vormen chloorwaterstofzuur en salpeterzuur het bekende koningswater (zie onder dien naam).
