Gerechtelijke vernietiging houdt in dat een burger een bepaalde verbintenis ter vernietiging voorlegt aan de burgerlijke rechter.
Indien twee of meerdere partijen met elkaar in onderhandeling treden over de verkoop van bepaalde goederen, beogen zij in beginsel een overeenkomst als gevolg van artikel 6:217 van het Burgerlijk Wetboek. Indien er daadwerkelijk een overeenkomst wordt gesloten, vloeien hier voor beide partijen rechten en verplichtingen uit. De partijen dienen de rechten en verplichtingen te respecteren en derhalve na te komen. Indien een der partijen een verbintenis uit de overeenkomst niet of onvoldoende nakomt, dan bestaat er de mogelijkheid de verbintenis is rechte af te dwingen. Dit houdt in dat één van de partijen besluit de ander te dagvaarden, om op deze wijze af te dwingen dat de verbintenis wordt nageleefd, dat de overeenkomst wordt ontbonden, of om er voor te zorgen dat de dagvaardende partij een schadevergoeding ontvangt. Alvorens het daadwerkelijk zo ver is, dient de rechter allereerst de vernietiging (van de verbintenis of de overeenkomst) uit te spreken. Aangezien hier een rechter aan te pas komt, wordt het ook wel aangeduid als de gerechtelijke vernietiging. De gerechtelijke vernietiging staat omschreven in artikel 3:49 van het Burgerlijk Wetboek.
