Dolus betekent letterlijk "opzet" en is een begrip uit het Latijn dat in het strafrecht veel wordt gebruikt.
Wanneer er sprake is van een doleus delict, is er sprake van een zwaarder strafbaar feit dan wanneer er sprake zou zijn van een culpoos delict. Bij doleuze delicten is het bestanddeel ''opzet'' immers een belangrijk vereiste. Dit bestanddeel dient te worden vervuld wil er sprake zijn van enig strafbaar feit dat opzettelijk is gepleegd door de verdachte. Een voorbeeld van een doleus delict is moord, de delictsomschrijving stelt: ''Hij die opzettelijk en met voorbedachten rade een ander van het leven berooft, wordt, als schuldig aan moord, gestraft met levenslange gevangenisstraf of tijdelijke van ten hoogste dertig jaren of geldboete van de vijfde categorie.'' Dit staat gecodificeerd in artikel 287 van het Wetboek van Strafrecht. Hieruit blijkt duidelijk dat de verdachte het bestanddeel ''opzettelijk'' moet vervullen om te voldoen aan de delictsomschrijving van moord. Wanneer het bestanddeel ''opzettelijk'' niet wordt vervuld door de verdachte, zal hij worden vervolgd voor een lichter strafbaar feit dan moord.
