Phantasie is het tegenovergestelde van werkelijkheid. Alles, wat wij kunnen waarnemen met de vijf zinnen, wat wij kunnen zien, horen, voelen, ruiken of proeven, noemen wij de werkelijkheid, ook al hebben sommige wijsgeren aangetoond, dat die zinlijke waarneming geen onomstotelijk bewijs voor het bestaan der dingen oplevert.
Al wat daarbuiten ligt, wat wij ons voorstellen of verbeelden, hetzij als herinnering aan vroegere waarneming, hetzij als zuiver voortbrengsel onzer gedachten, is phantasie.Niemand is geheel zonder phantasie, de meest nuchtere werkelijkheidsmens haalt zich in zijn gedachten beelden uit het verleden voor den geest of maakt zich voorstellingen van de toekomst. Maar ook niemand kan buiten de werkelijkheid, alleen reeds daarom, omdat de verbeelding met de waarneming der werkelijkheid verband houdt. Immers, ten slotte is iedere phantasie opgebouwd uit toestanden, beelden, vormen, kleuren, die wij in werkelijkheid hebben gezien of doorleefd, waaruit zou volgen, dat een groot deel der phantasie in het geheugen zetelt. Dit is ook zo, met dien verstande, dat in de verbeelding de in het geheugen vastgelegde feiten opnieuw op elkander kunnen gaan inwerken en zo tot geheel andere uitkomsten kunnen komen, dan waartoe de werkelijkheid hen dwong.
Verbeeldingskracht is niet alleen voor ieder kunstenaar, maar ook voor ieder mens een zegen; al te veel of te weinig schaadt echter. Iemand met te weinig phantasie is een dorre verstands-machine, iemand met te veel een dromer.
