Een der beroemdste en meest gevierde presidenten van de Verenigde Staten van Noord-Amerika was Abraham Lincoln (1809—1865), de man, wiens naam voor altijd verbonden is aan de afschaffing der slavernij.
Zijn figuur behoort tot die orde van uitnemenden en groten, wier leven men niet kan bestuderen zonder eigen liefde voor de mensheid te voelen toenemen.
Abraham Lincoln werd geboren op een boerderij nabij Hodgen Ville in Kentucky.
De eerste jaren van zijn leven groeide Abraham bijna geheel in het wild op. Geregeld schoolonderwijs kreeg hij nooit. Daar hij later als volwassene een goede hand schreef en zeer goed kon lezen, moet hij zich in deze kunsten door eigen inspanning hebben bekwaamd.
Tot aan zijn meerderjarigheid was hij werkzaam als landarbeider, varkensslager en sjouwerman en hielp hij zijn vader in diens landbouwbedrijf. Van die jaren valt niet zo veel bijzonders te vertellen, behalve dat hij toen al reeds bekend was om zijn welbespraaktheid en vertelkunst en niet het minst ook om zijn reusachtige kracht.
Op 21-jarigen leeftijd trok Abraham Lincoln als zelfstandig man de wijde wereld in. Hij werd eerst winkelbediende, daarna houder van een eigen winkelbedrijf, waarin hij echter spoedig failliet ging, en tenslotte werkte hij bij de posterijen en bekwaamde zich in het landmeten. In die jaren nam hij voor het eerst deel aan het politieke leven door in vergaderingen als spreker op te treden.
In 1834 werd hij gekozen tot lid der Wetgevende Vergadering van den staat Illinois en in 1836 in die functie herkozen. Geleidelijk begon thans de grote kwestie tussen de Zuidelijke en de Noordelijke Staten, de negerslaverij, in het brandpunt der belangstelling te komen en in 1837 deed hij voor het eerst zijn stem voor geleidelijke afschaffing horen. Tussen 1834 en ’36 had hij al zijn tijd besteed aan rechtskundige studie en in het laatste jaar achtte hij zich bekwaam genoeg, om met een compagnon een advocatenkantoor te Springfield te stichten, dat hem voldoende inbracht, om in 1842 te kunnen huwen met Mary Todd. Zijn politieke invloed in de Wetgevende Vergadering bleef stijgen, totdat hij in 1846 werd gekozen tot lid van het Congres (Amerikaanse Volksvertegenwoordiging). In 1849 legde Lincoln zijn mandaat neer, om zich geheel aan de rechtspractijk te wijden, waarin hij in de daarop volgende jaren ruimschoots zijn brood verdiende, doch hij verloor den gang der gebeurtenissen niet uit het oog en liet zich steeds meer kennen als ’n gematigd, vastberaden voorstander van geleidelijke afschaffing der slavernij.
In 1858 werd hij in den Senaat gekozen en in 1860 door de Republikeinse Partij candidaat gesteld voor het presidentschap der Verenigde Staten. Vooral door de verdeeldheid onder zijn tegenstanders, de Democraten, werd hij tot president gekozen.
De Zuidelijke Staten, vrezende, dat de nieuwe president zou overgaan tot volstrekte afschaffing der slavernij (hetgeen Lincolns bedoeling aanvankelijk niet was), begonnen haar bekende beweging tot afscheiding van de Unie, welke door Lincoln niet kon worden gedoogd en die kort daarop leidde tot den burgeroorlog tussen Noord en Zuid. Thans bevond de voormalige boerendaggelder zich in uiterst moeilijke omstandigheden: aan het hoofd van een groot, jong volk, dat gereed stond zich in een burgeroorlog te storten. Hij was een man zonder behoorlijke opvoeding, met weinig politieke ervaring, zo goed als onbekend met diplomatie, financiën of militaire zaken, terwijl hij aanvankelijk niet over bekwame medewerkers beschikte. Toch bleek hij de rechte man op de rechte plaats te zijn; een geboren leider met een helder, practisch verstand, een vaste overtuiging, een onverzettelijke wilskracht, een volkomen toewijding en een sterk zelfvertrouwen, dat toch nimmer zelfoverschatting werd.
Ondanks alle teleurstellingen en tegenslagen in de daarop volgende jaren, bleef hij recht op zijn doel, herstel en bevestiging der eenheid, aanhouden. In 1863 werd de slavernij gedeeltelijk afgeschaft. In -1864 werd Lincoln voor de tweede maal tot president gekozen en een jaar later, den 28sten Januari 1865, werd een bepaling in de Grondwet opgenomen, waarbij de slavernij in de Verenigde Staten beslist werd verboden.
Korten tijd daarna moesten de laatste Zuidelijke strijdkrachten zich overgeven: de zege was bevochten, de -eenheid hersteld. Vervuld van gedachten aan de middelen, om de wonden van den broederoorlog te genezen, keerde Lincoln naar Washington terug, doch reeds den 9den April kwam zijn gewelddadig einde. In Fords theater te Washington werd hij door een dweepziek aanhanger der Zuidelijken, den toneelspeler J. Booth, met een pistoolschot gedood. Zijn lijk werd te Springfield in staatsgrond ter aarde besteld; in diezelfde plaats werd te zijner ere een monument onthuld en te Washington verrees een standbeeld voor hem.
Na president Washington wordt van alle Amerikaanse presidenten Abraham Lincoln door zijn volk als de grootste beschouwd.
