Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 09-08-2019

Kroondomein

betekenis & definitie

Hieronder wordt verstaan het onroerend goed, dat aan den Staat toebehoort, maar waarvan de Kroon de inkomsten trekt. In ons land heeft het huis van Oranje-Nassau eerst deze domeinen, later de inkomsten daaruit ontvangen als schadeloosstelling voor de grote offers, die dit vorstenhuis voor ons land heeft gebracht.

Bij het uitbreken van den Tachtigjarigen Oorlog was Willem de Zwijger een der rijkste vorsten van Europa, hij en ook de andere leden van zijn geslacht hebben in den strijd voor Nederlands onafhankelijkheid veel van hun persoonlijk eigendom opgeofferd. Bovendien werden na 1795 alle goederen van het huis van Oranje-Nassau verbeurd verklaard.
Daarom werd in de grondwet van 1815 bepaald, dat de Koning zoveel domeinen (onroerende goederen) zou ontvangen, dat zij een zuiver inkomen van vijf tonnen gouds zouden opbrengen. De opbrengst van deze domeinen zou dan in mindering komen van het inkomen der Kroon.
Bij de wet van 1822 werden toen aan Koning Willem I vele landerijen in eigendom gegeven, doch kort daarna stond de Koning deze weer af aan de Maatschappij voor Volksvlijt te Brussel. Bij de afscheiding' van België kwamen deze domeinen, voor zover ze in Nederland waren gelegen, aan de Kroon terug. De Kroon ontvangt nu de opbrengst van deze Kroondomeinen, die gedeeltelijk uit goederen bestaan en gedeeltelijk uit kapitaal, ontvangen voor verkochte goederen.
Vervreemding of ruiling van deze goederen kan slechts geschieden bij de wet.
Het beheer van het Kroondomein is opgedragen aan het kantoor van den administrateur, die jaarlijks verslag moet uitbrengen aan den Minister van financiën.

< >