is een plaatsje, dat vroeger aan den Noordvoet van den Vesuvius lag. In het jaar 79 v.
Chr. heeft een der hevigste uitbarstingen van dezen, ook thans nog steeds niet tot rust gekomen, vulkaan plaats gehad.De uitbarsting kwam zó onverwacht, dat de twee stadjes Pompei en Herculaneum en haar bevolkingen volkomen verrast werden. De mensen vonden een snellen verstikkingsdood en werden verder met de stadjes bedolven onder ’t materiaal, dat uit den berg naar buiten geslingerd was.
Herculaneum lag het dichtste bij den berg en werd met een laag lava bedekt, die meters boven de huizen uitstak.
De gloeiende lava stolde en werd hard en niemand, die het niet wist, zou vermoed hebben, dat daaronder eens stadsleven was geweest. De bovenste laag van de lava verweerde spoedig en vormde een zeer vruchtbaren bodem, waarvan de mens weldra weer bezit nam voor zijn landbouw. Boven ’t bedolven Herculaneum verrees een nieuwe nederzetting: Resina.
Het ten Zuiden van den Vesuvius gelegen Pompei was slechts met een dunne laag lava bedekt, die ook niet zo spoedig hard werd als bij Herculaneum, zodat men na de verwoesting nog het een en ander uit de vernielde huizen had kunnen halen. Zodoende wist men, dat het vulkanische materiaal niet alles met den grond gelijk had gemaakt, en later, toen de belangstelling voor de oudheid groeide, vatte men ’t plan op, de beide stadjes op te graven.
In de 18e eeuw begon men bij Herculaneum te graven. Wel vond men vele belangrijke zaken, maar de onderneming was te kostbaar, men moest ’t werk staken.
In de 19e eeuw heeft men het verzuimde ingehaald: er werd heel veel gevonden. En enige jaren geleden is men op initiatief van Mussolini weer begonnen.
