Wat is dat? Encyclopedie voor jongeren

P.J.F.H. van de Rivière, R. de Ruyter-van der Feer (1928, 1930 en 1938)

Gepubliceerd op 09-08-2019

Echo

betekenis & definitie

Natuurlijk heb je allen weleens een echo gehoord: in ons land zijn heel bekende echo’s te Middelburg en in den z.g. „Echoput” bij. Apeldoorn.

Er is altijd iets geheimzinnigs in zo’n echo, die soms hele zinsgedeelten, doch in den regel alleen maar het laatste woord of den laatsten schreeuw herhaalt; vooral wanneer je er in het donker langs loopt, kun je er van schrikken. Toch is een echo een heel verklaarbaar verschijnsel.

Evenals de lichtgolven door een spiegel, zo worden ook de geluidsgolven door ieder vast voorwerp teruggekaatst, wat op den beganen grond goed kan worden vastgesteld.Er kan een echo ontstaan, wanneer, op enigen afstand van het punt waar men staat, zich een wand bevindt, loodrecht op de richting der geluidsgolven, welke het geluid terugkaatst. Verder mag de muur niet te dicht bij zijn, want dan komt de echo zó snel terug, dat deze met het oorspronkelijke geluid samenvalt; en niet al te ver verwijderd, want dan verliest het geluid te veel van zijn kracht.

Het geluid heeft een snelheid van 333 M. per seconde. Wanneer de bewuste muur nu half zo ver, dus 1665/2 M. van den spreker verwijderd is, dan ontstaat er een mooie echo, want dan heeft het geluid precies een seconde nodig, om heen en terug te gaan. Men kan in een seconde 4 a 5 lettergrepen uitspreken en dus zal het je duidelijk zijn, dat deze echo 4 a 5 woorden teruggeeft. Ligt de muur dichterbij, b.v. 40 M., dan geeft de echo maar één woord terug. Er bestaan echter ook duidelijke echo’s, die groter weg afleggen en toch nog goed gehoord kunnen worden. Alles in de natuur geschiedt volgens vaste wetten, zo ook de voortplanting van het geluid. Wanneer er b.v. in een gebergte verschillende steile wanden bij elkaar zijn, dan zal, van een bepaald punt uit, dat juist gunstig tussen die wanden gelegen is, de echo zich meer dan eens herhalen. Op sommige plaatsen in Zwitserland, b.v. bij Wengernalp is dit het geval. Het is een indrukwekkend iets daar te luisteren naar den klank van den alpenhoorn, die door de omringende rotswanden vele malen wordt teruggekaatst. En natuurlijk — hier zijn weer records in aantal malen terugkaatsen. Het staat op den naam van Oxford. In een park in die universiteitsstad in Engeland is een echo, die 20 maal een lettergreep herhaalt. En misschien zijn er nog wel nieuwere records! Het is bekend, dat zeelui, die in de Noordelijke zeeën varen, steeds bij mistig weer den misthoorn doen horen, om aanvaringen met ijsbergen te voorkomen. Wanneer er n.l. een ijsberg in de buurt komt, weerkaatst deze ’t geluid en is men gewaarschuwd.

Tenslotte is het wel aardig te vertellen, hoe het woord echo ontstaan is. Eigenlijk is Echo een meisjesnaam en wel de naam van een nymf uit de Griekse mythologie, die de godin Hera (Juno) met haar gebabbel tegen haar zin aan den praat hield, toen deze bezig was haar gemaal Zeus (Jupiter) op te sporen, om hem met gestrenge hand naar huis te geleiden. Hera werd zo boos op Echo, dat ze haar de spraak bijna geheel ontnam: de nymf was in 't vervolg alleen nog maar in staat het laatste woord van iederen zin, dien zij hoorde, te herhalen.