De kwaliteit van het artikel wijn, wordt in Holland gewaarborgd door de eischen, die in het Wijnbesluit genoemd worden.
Het toezicht geschiedt dus ingevolge de Warenwet.
Allereerst wordt gezegd, wat onder wijn verstaan moet worden, nl. de drank, verkregen door alkoholische gisting van het sap van druiven (Vitis vinifera). Dranken, die aangekondigd worden als kinawijn of kruidenwijn, moeten ook inderdaad bestaan uit een aftreksel op wijn. De aanduiding moet voorts reëel zijn, d.w.z. namen als „type, façon, enz. mogen niet gebezigd worden, daar ze verwarrend kunnen werken. Port, madeira, sherry en jerez moeten een alcoholgehalte hebben van ten minste 18 volume procent. Dit is aanmerkelijk hooger, dan bij andere wijnen. Een dergelijk hoog gehalte wordt dan ook verkregen door alkohol aan het gegiste product toe te voegen (zoogenaamde aangezette wijnen). Dergelijke bijzondere wijnen mogen niet anders ingevoerd worden dan met een certificaat van oorsprong (geldigverklaring uit het land van herkomst). Verder moet de drank „wijn” aan eenige algemeene eischen voldoen. De dranken mogen niet abnormaal zuur zijn, niet duf, niet schimmelig of eenigszins bedorven. Zij moeten de kenmerkende samenstelling, kleur, geur en smaak hebben van de soort, als hoedanig ze worden aangeboden. Er mogen geen kunstproducten in voorkomen. Ook vreemde kleurstoffen moeten afwezig zijn, evenals conserveermiddelen (behalve zwaveligzuur, van het zwavelen der ligvaten). Komt er echter een grootere hoeveelheid voor dan wettelijk is toegestaan, dan moet deze wijn als „gezwaveld” aangekondigd worden. De wijn moet voorzien zijn van een aanduiding van herkomst en ook voldoen aan de speciale eischen, die aan dit product gesteld mogen worden. Het gehalte aan sulfaten mag niet hooger zijn dan 2 gram per liter wijn, behalve in sherry en marsala, waar het meer mag bedragen. Bij deze wijnsoorten is het gewoonte, bij de bereiding gips toe te voegen. Op de etiketten moet de wettelijke aanduiding in duidelijk schrift voorkomen met letters van minstens 4 millimeter hoogte. Wanneer flesschen (ten minste 12 stuks) worden vervoerd in een geplombeerde of verzegelde kist of mand, behoeven ze niet de wettelijke aanduiding te hebben, mits deze aanduiding in letterhoogte van minstens 15 millimeter en lijndikte van minstens 2 millimeter, op de mand of kist aangebracht is.
Het meerendeel van de genoemde eischen, kan vrij gemakkelijk door een scheikundig onderzoek gecontroleerd worden, echter, dit geldt niet voor de eischen van reuk, smaak en kleur. Om hierover in twijfelgevallen een onpartijdig oordeel te verkrijgen, werd van Overheidswege een commissie van „proevers” ingesteld. Zij beoordeelen de monsters op reuk, smaak en verdere eigenschappen. Natuurlijk speelt hierbij persoonlijke factor een rol, maar men staat toch dikwijls versteld, wat vakkennis en ondervinding in dat opzicht vermogen. Het koopen van wijn is een kwestie van vertrouwen (zie Koopen van wijn).
De wijnhandel is dan ook niet direct op één lijn te stellen met anderen handel. Hier speelt het vertrouwen een nog grooter rol dan elders. Met onderzoek en certificaten kan nu eenmaal niet alle bedrog achterhaald worden. Het doel van de Warenwet is niet alleen garantie van kwaliteit te geven, maar ook het bevorderen van eerlijkheid in den handel.
De bona fide wijnhandel juicht dan ook een strenge toepassing van het Wijnbesluit zeer toe. Juist een artikel als dit, geeft bij onvoldoende toezicht, aanleiding tot allerlei abnormale toestanden.
Met het Wijnbesluit sluit Nederland zich, als niet-wijnproduceerend land, toch aan bij de overige wijnwetgevingen. Dit is ontegenzeggelijk zeer gewenscht, omdat Nederland zich practisch gesproken, alleen door import van wijn kan voorzien. Het gevaar, dat allerlei façons of twijfelachtige merken over onze grenzen zouden komen, is dus volstrekt niet denkbeeldig. Deze wettelijke regeling weet dit met succes te voorkomen. Op dit oogenblik geldt nog niet de bepaling, dat op de verpakking (etiketteering), ook de inhoudsmaat vermeld moet worden. Dit beginsel, werd echter reeds in andere besluiten doorgevoerd, zoodat in de toekomst, deze eisch ook hoogst waarschijnlijk voor wijn zal voorgeschreven worden.
