Voedings en Genotsmiddelen

dr. M. Wagenaar (1938)

Gepubliceerd op 26-01-2019

Voeding (schoolvoeding)

betekenis & definitie

Voeding (schoolvoeding) - Een bepaalde vorm van beperkte of periodieke massavoeding is de schoolvoeding. Vele hygiënisten en andere deskundigen zijn van oordeel, dat in dit geval bij de melk het zwaartepunt zal moeten liggen. Melk heeft terecht de reputatie van een universeel voedsel te zijn, in het bijzonder voor kinderen. Ook is melkvoeding zeer eenvoudig.

Het verstrekken van warm voedsel brengt ongetwijfeld meerdere consequenties en moeilijkheden met zich mede. Het geeft meerdere technische bezwaren, niet het minst door de meer omvangrijke distributie. Ook dient rekening gehouden te worden met de omstandigheid dat het verstrekken van een warmen maaltijd de etenslust en belangstelling voor het warm eten thuis zal verminderen, waarmede schoolvoeding het karakter van extra-voeding zou verliezen. Toch moet in vele gevallen aan het verstrekken van warm eten de voorkeur gegeven worden boven het verstrekken van melkkost. Deze moet gehandhaafd blijven, zoodra blijkt, dat het voor de overgroote meerderheid de eenige of vrijwel de eenige warme maaltijd is. Bij warme voeding moet steeds meer variatie zijn dan bij het verstrekken van andere kostvormen. Men geve op school niet meer dan tweemaal per week pap, bereid uit melk, meel of rijst. Ook een te rijkelijke voeding met erwten en boonen moet voor kinderen vermeden worden.

Melk moet als bijvoeding beschouwd worden, men geve niet meer dan een halve liter op eenmaal, afhankelijk van de samenstelling van den warmen maaltijd. Het eiwitgehalte kan op zeer geschikte wijze verhoogd worden door taptemelk of melkpoeder, terwijl over het algemeen voldoende variatie in de menu's moet worden nagestreefd. Het benoodigde aantal calorieën bedraagt voor kinderen, die voor schoolvoeding in aanmerking komen, ongeveer 2000. De schoolvoeding zal daarvan ongeveer 700 calorieën moeten leveren. Speciaal zal gelet moeten worden op de vitaminen A en C. Veiligheidshalve moet de schoolvoeding daarvan zoo mogelijk de dagelijks benoodigde hoeveelheid bevatten. De diëeten zullen dus ongeveer 4 mg carotine (pro-vitamine A) moeten bevatten en ongeveer 50 mg ascorbinezuur (vitamine C).

Rijk aan vitamine A zijn: andijvie, spinazie, worteltjes en boerenkool. Arm daarentegen boonen, rijst, gort, aardappelen, roode, Savoye- en zuurkool, koolraap en lof. Rijk aan vitamine C zijn alle koolsoorten en aardappelen. Arm aan vitamine C erwten, boonen, rijst, gort, andijvie en spinazie. Verschillende menu's geschikt voor schoolvoeding, die per maaltijd ongeveer 10 cent kosten luiden: worteltjes 200 g, uien 50 g, aardappelen 600 g, vet 20 g, vleesch 50 g, water 150 g;

Bieten 200 g, aardappelen 600 g, vet 20 g, kaas 50 g, water 200 g. Spruitjes 200 g, aardappelen 600 g, vet 20 g, vleesch 50 g, water 150 g. Andijvie 100 g, aardappelen 600 g, mager spek 50 g, taptemelk 125 g, water 150 g. Rijst 75 g, taptemelk 600 g, suiker 25 g, margarine 20 g. Gort 75 g, taptemelk 600 g, suiker 20 g, margarine 20 g, gedr. pruimen 50 g. Snijboonen 250 g, witte boonen 50 g, aardappelen 600 g, vet 20 g, water 150 g.

Met het oog op het groote belang van de geregelde verstrekking van vitaminen is het gebruik van versche groenten en aardappelen bij schoolvoeding dringend gewenscht.