Vloeken lexicon

Prof. dr. P.G.J. van Sterkenburg (1997)

Gepubliceerd op 14-11-2019

galg

betekenis & definitie

P. Leendertz ziet in de formule de galg met de dieven, die voorkomt in de Gedichten [1672] van Jacob Westerbaen, een verwensing die mogelijk een verlenging is van duizend galgen, waarbij duizend is weggelaten.

Dat laatste gebeurde vaak. Zo ook met gans.

Duizend galgen
vinden wij bij Hooft, waar sprake is van een deun van duizend galghen ‘een duivelse pret’. Sinds de doodstraf, en met name de straf door ophanging, in onze gewesten niet meer wordt voltrokken, mist een verwensing als loop naar de galg! haar choquerende uitwerking.

De vloeker of verwenser zoekt naar krachtiger taalmateriaal om zich te ontladen, waardoor loop naar de galg terechtkomt in hetzelfde rijtje als loop naar de duivel, loop naar de maan! In Limburg kent men nog de verwensing loop naar de galg, dan valt er geen pan op het hoofd! Deze tegenstrijdigheid laat duidelijk de woede van de verwenser zien. Hij is zo ontstemd dat alleen de ergste verwensing goed genoeg is voor zijn opponent, d.w.z. hij wil hem niet meer in zijn wereld, hij minacht hem.

De hedendaagse verwensing krijg de galg! heeft dezelfde eigenschappen en functies als stik de moord! ‘val dood, stik’.zie lopen.