samenstelling. In de wijsbegeerte is S. aan de analyse tegenovergesteld, daar zij de deelen der kennis tot een groot geheel brengt en door de algemeene grondbeginselen de afzonderlijke deelen verklaart, terwijl de analyse de begrippen, denkbeelden en voorstellingen in hun bestanddeelen ontleedt, om zooveel mogelijk door de kennis der bijzondere deelen tot die van het geheel op te klimmen.
Men onderscheidt een logische S., waarin de denkbeelden in hun onderlinge rangorde van bijzondere en algemeene samengevat worden, en een wijsgeerige transcendentale S., die tot de oorspronkelijke overeenstemming van het zijn en het weten in het bewustzijn opklimt en zich tot de absolute eenheid poogt te verheffen. In de wiskunde spreekt men van S., als men van de bijzondere stellingen tot een algemeene opklimt, en van analyse, wanneer men uit een algemeene de bijzondere afleidt. De synthetische methode kan niet met goed gevolg worden toegepast, zoo daarmee niet gepaard gaat een grondige analyse der bestanddeelen, verschijnselen, denkbeelden en begrippen.
