in ’t algemeen elk bedrijf dat tot ontspanning en verstrooiing dient, ’t zij van het lichaam, ’t zij van den geest. Lichamelijke spelen kunnen, bij goede leiding, dienstbaar gemaakt worden aan de ontwikkeling van het lichaam; is dit echter het hoofddoel, zooals bijv. bij gymnastiek, dan gaat het karakter van spel verloren.
Dit is ook het geval, als er van den geest een sterke inspanning wordt geëischt; daarom kan men bij schaken moeilijk van spel spreken, al draagt het nog steeds dien naam. Spelen die in geen enkel opzicht van kennis, doorzicht, of behendigheid van den speler, maar alleen van het toeval afhankelijk zijn, hetzij dat die met kaarten, dobbelsteenen, balletjes, nummers of anders gespeeld worden, noemt men hazardspelen (faro, rouge et noir, roulette, vingt et un, lotto e. a.). Deze spelen zijn doorgaans zoo opgezet, dat de bankier of houder van het spel de meeste kansen op voordeel heeft. De hazardspelen geven vaak aanleiding tot bedrog, prikkelen de hartstochten en strijden tegen de zedelijke opvattingen der beschaafde volken. Daarom werden zij reeds van ouds in vele staten geweerd. Het romeinsche recht hield strenge bepalingen tegen het hazardspel in en ook in de nieuwere tijden kantte zich in vele landen de wet tegen de hazardspelen. In Frankrijk werden den len Jan. 1839 alle speelbanken verboden, hoewel die in vroegere tijden in alle aanzienlijke steden een bevoorrechte plaats innamen. In Duitschland werden in 1848 de speelbanken gesloten, eenigen tijd later wederom geduld, maar zijn nu door den invloed van den keizer overal opgeheven. Alleen in ’t vorstendom Monaco laat de wet nog speelbanken toe. Het is echter een feit, dat in vele plaatsen clandestiene speelbanken bestaan, die op alle mogelijke wijzen door de mazen van de wet trachten te sluipen of zich aan ’t politietoezicht te onttrekken.
