Gepubliceerd op 18-03-2021

Sforza

betekenis & definitie

italiaansche familie, die zich in de plaats der Visconti’s tot de hertogelijike waardigheid in Milaan (1450—1535) opwerkte.

Muzio (Giacomuzio) Attendolo, geb. 1369, ontving den naam Sforza (Dwinger), verzamelde aanmerkelijke troepen en diende met onderscheiding de Florentijnen tegen Pisa (1405), Nicolaus III en Johannes XXIII, doch vooral Johanna II van Napels, die hem tot groot-connétable verhief; op den tocht tot ontzet van Aquila verdronk hijt 3 Jan. 1424 in de Pescara.

Francesco I S., zoon van den vorige, 1401—1466; hij werd om zijn overwinningen o. m. door den paus beleend met de mark Ancona; door zijn huwelijk (1441) met Bianca Maria, de dochter van Filippo Maria Visconti, kreeg hij uitzicht op de opvolging in het hertogdom Milaan; van de verwarringen, na diens dood ontstaan, gebruik makende, kreeg hij 1450 de heerschappij en werd 1454 algemeen erkend als hertog van Milaan; 1464 onderwierp zich Genua aan zijn heerschappij.

Giangaleazzo (Maria) S., geb. 1468, kleinzoon van den vorige, was slechts in naam hertog van Milaan sedert 1476. Zijn oom Lodovico il Moro (geb. 1451, overl. 17 Mei 1508) maakte zich van de voogdij over hem meester; hij gaf zijn nicht Bianca S. aan keizer Maximiliaan I ten huwelijk en riep Karel VIII over de Alpen tegen de Aragoniërs van Napels; onmiddellijk na Karels tocht door BovenItalië stierf Giangaleazzo, waarschijnJjk door vergift en Moro bracht daarop een verbond tegen Frankrijk tot stand; hij viel 9 April 1500 in handen van Dode wijk XII van Frankrijk, die het hertogdom Milaan met de fransche kroon vereenigde. Moro heeft zich verdienstelijk gemaakt voor kunst en wetenschap.

Zijn zoon, Francesco II Maria, geb. 1492; overl. 24 Oct. 1535, vluchtte 1515 naar Duitschland en kreeg Milaan weer terug na de overwinning van Karel V bij Bicocea (1522); hij overleed kinderloos, waarop Karel V Milaan eerst als stadhouderschap aan Marino Caracciolo gaf, vervolgens als vacant rijksleen aan zijn zoon Philips II.

< >