gr., de in Egypte voorkomende kolossale steenen beelden, bestaande uit het lijf van een leeuw met den kop van een mensch, gewoonlijk dien des konings; zij waren een symbool van den zonnegod en zijn daarom bijna zonder uitzondering mannelijk. Zij werden gewoonlijk, somwijlen in geheele lanen, voor de ingangen der tempels geplaatst; het meest bekend is de kolossale S. op het piramidenveld bij Gizeh.
Zeldzamer is de den god Ammon voorstellende ramsfinx (criosphinx), uit het lijf van een leeuw met ramskop bestaande.De S. der grieksche mythologie was een dochter van Typhaon en de slang Echidna, en de zuster van de honden Orthrus en Cerberus, den nemeïschen leeuw en den draak Ladon, de Chimaera en de Hydra; deze S. heeft niets te maken met het egyptische koningssymbool, waarop het grieksche woord alleen om de uiterlijke overeenkomst is overgebracht. Volgens de grieksche sage verscheen de S. in de nabijheid van Thebe en doodde eenieder, die het raadsel, hetwelk zij opgaf, niet kon oplossen; dit raadsel luidde: „wat is ’s morgens viervoetig, ’s middags tweevoetig, ’s avonds drievoetig?” Oedipus antwoordde, dat daarmede de mensch bedoeld was, die als kind op handen en voeten kruipt en als grijsaard den stok te hulp neemt. Daarop stortte de S. zich van de rots.
