Gepubliceerd op 18-03-2021

Rumenië

betekenis & definitie

Roemenië, koninkrijk aan den benedenloop van den Donau, strekt zich uit van 43° 38'—48° 15' N.B. en van 22° 25'—29° 42' O.L. van Greenwich, en grenst ten n. en w. aan Oostenrijk-Hongarije (door de Karpaten daarvan gescheiden), ten z. aan Bulgarije, waarvan ongeveer overal de Donau het scheidt, ten o. aan de Zwarte zee en aan Rusland (daarvan gescheiden door de Proeth en den Kilia-arm van den Donau). R. bestaat uit drie, zoowel in natuur-aardrijkskundig als historisch opzicht verschill. deelen: de Dobroedsja rechts en de zg.

Donau-vorstendommen, Moldavië en Walachije links v. den Donau; het heeft een oppervlakte van 131.020 km.2 (officiéél 134.158 km.2). De Dobroedsja is een zelfstandig bergland, Walachije en Moldavië vormen het voorland der Karpaten en hebben uitgestrekte vlakten, van welke de Moldavische tol het zuidruss. steppenplateau behooren. Klimaat continentaal, met lange winters, (Januari —1° in het westen, —3° in het oosten des lands) en zeer warme zomers (Juli 22—23° C.); temperaturen van —30 en -f- 40° zijn niet zeldzaam. De grond is zeer vruchtbaar (land- en tuinbouw 34.6 pC., weiland 30 pCt., wijnbergen 0.6 pCt., bosschen 16 pCt.), en levert groote hoeveelheden graan (1902: 26.8 mill. hectoliter tarwe, 21/2 mill. heet. rogge, 9 mill. heet. gerst, 71/2 mill. heet. haver, ruim 24 mill. heet. maïs, enz. en jaarlijks 3 a 4 mill. heet. wijn). De veeteelt staat nog op lagen trap. De industrie breidt zich uit. Mineralen: zout, petroleum. De invoer bedroeg 1901: 292.4 mill. lëi, de uitvoer 353.8 mill. lëi; de voorn, artikelen van invoer zijn: stoffen, metalen, metaalwaren, drogerijen, verfstoffen en chemicaliën, koloniale waren, dierlijke voedingsmiddelen, papier; van uitvoer: tarwe (1901 voor 245.8 mill. lëi), vruchten, groenten, hout en houtwaren. De landen waarmee R. voornamelijk handel drijft zijn Duitschland, Oostenrijk-Hongarije, Groot-Britannië, Italië, Frankrijk, Turkije, Bulgarije, Rusland, Zwitserland en Griekenland. De handel wordt ondersteund door een rijksbank. Eenheid van het muntstelsel (gouden standaard) is de lëu = franc (meerv. lëi); 1876 is in R. het metrieke stelsel ingevoerd.De eigen handelsvloot bestond 1902 uit 391 vaartuigen, te zamen metende 75.440 registerton; daaronder 72 stoomschepen met te zamen 16.146 reg.-ton. In het geheel kwamen 1901 in de rumeensehe havens Braila, Sulina, Galatz en Kustendze aan: 29.296 schepen (8.187.927 reg.-ton). De eerste spoorlijn in R. werd in 1869 geopend; het land heeft thans een spoorwegnet van ongeveer 3000 km.



Bevolking


Deze bestaat voor het overgroote meerendeel uit Rumeniërs (Romani, Rumani, Rumaenen), ook Walachijers geheeten, een naam, hun door vreemden gegeven. Zij1 zijn nakomelingen van de romeinsche kolonisten, die Trajanus in de 2de eeuw n. Chr. naar Dacië deed overbrengen. Hun woordenschat is voor 3/4 latijnseh, voor 1/4 Slavonisch. Vele gebruiken der rumeensehe boeren herinneren nog aan hun lat. oorsprong; de schilderachtige kleederdracht der boerinnen komt overeen met de italiaansche in de Romagna. Bij de hoogere standen zijn overal meer de westersche gewoonten doorgedrongen, ofschoon deze zich toch voor een groot gedeelte tot het uiterlijke bepalen. De letterkunde is in den laatsten tijd veel vooruitgegaan. Voor de vroegere inlandsche letterkunde en de geschiedenis der naburige landen zijn vooral de kronieken van Uru, Miron Costin en Neculcea, waaruit Cogalnitschanu uittreksels in een fransche vertaling heeft gegeven van belang. Ook in de omliggende landen wonen Rumenen, wier aantal in het geheel ongeveer 10 mill. zal bedragen.

R. telde in 1901: 5.917.624 inw., over de 32 provinciën verdeeld als volgt:

PROVINCIËN Inwoners Per K.M.2

Dorohoi 158 605 53

Botoschani 170 455 58

Suceava 129 687 38

Neamtu 146 894 35

Roman 108 704 58

Jassy 191 828 62

Falciu 93 317 44

Vaslui 109 356 50

Bak au 192 963 48

Tutova 115 786 47

Tecuci 120 026 47

Putna 150 410 46

Covurlui 144 075 51

Moldavië 1 832 106 1 41

Braila 147 006 34

Rimnicu-Sarat 136 467 41

Buzau 220 439 45

Jalomita 187 193 26

Ilfov 545 766 105

Vlasca 200 536 45

Prahova 304 376 65

Dimbovita 209 440 59

Muscel 113 458 38

Arschis 205 822 45

Olt 142 496 49

Teleorman 236 129 50

Groot-Walachije I 2 649 128 j 50

Romanati 202 439 1 54

Doljiu 364 193 53

Mehedinti 247 223 64

Gorjiu 169 324 35

Yalcea 189 865 45

Klein-Walachije

Tulcea

Küstendze 1 173 044 1

123 192 135 050 47
15
19

Dobrudscha 258 242 1 17

Totaal 5 912 520 1 45

< >