gemeente in N.-Holland (arr. Haarlem, kantonshoofdplaats), 131/2 km.2 gr., bevat de stad P., de buurt Nek en verstrooide hoeven, en telde 1 Jan. 1902 : 5690 inw.
Kiesdistrict Hoorn; personeel© belasting 6de klasse. De stad P., gelegen aan het z.o. einde van de Beemster, aan het Noord-Holl. kanaal, en per spoor en tram verbonden met Amsterdam, drijft handel in vee, zuivelproducten en hout, en heeft ook eenige industrie. In 1355 vindt men voor het eerst gewag gemaakt van deze plaats, in een open brief van Aalbrecht van Beieren. Het was toen nog een dorp. In 1410 kreeg Willem Eggert, die graaf Willem IV financieelen steun verleend had, van dezen verlof om er een slot te bouwen, dat den naam Purmerstein kreeg en in de 18de eeuw is afgebroken. De heerlijkheid P. kwam, na meermalen van eigenaar veranderd te zijn, in 1473 aan het geslacht Egmond; in 1607 werd zij door de Staten aangekocht. Nadat de stad in 1572 ’s prinsen zijde gekozen had, werd zij versterkt en onder de stemhebbende steden van het Noorderkwartier opgenomen. In 1519 werd P., op het slot en een zeventigtal woningen na, geheel door brand vernield.
